Αυστηρά Περιβαλλοντικά Ποιοτικά Πρότυπα για τον ποταμό Ασωπό

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ - Αθήνα, 19 Απριλίου 2010

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

ΘΕΜΑ: «Αυστηρά Περιβαλλοντικά Ποιοτικά Πρότυπα για τον ποταμό Ασωπό και Οριακές Τιμές εκπομπών υγρών βιομηχανικών αποβλήτων – Συγκρότηση Γραφείου Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Οινοφύτων»

Η ολοκλήρωση της πρώτης δέσμης μέτρων για τον Ασωπό ποταμό και την ευρύτερη περιοχή ανακοινώθηκαν σήμερα σε συνέντευξη τύπου από την Υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Τίνα Μπιρμπίλη.

Όπως έχει η Υπουργός κατ’ επανάληψη τονίσει, «βασική μας προτεραιότητα αποτελεί η διασφάλιση της δημόσιας υγείας και η προστασία του περιβάλλοντος. Για την επίτευξη των στόχων αυτών θα ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα πρόληψης και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς, που έχει υποστεί η περιοχή λόγω της βιομηχανικής ρύπανσης και θα εφαρμοσθεί η νομοθεσία για την Περιβαλλοντική Ευθύνη, βάσει της οποίας ο ρυπαίνων θα πληρώσει το κόστος αυτών των μέτρων».

Συνοπτικά τα μέτρα αυτά είναι τα ακόλουθα:

· Σε στενή συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ, την Περιφέρεια και τις τοπικές Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης Αποχέτευσης και τους ΟΤΑ έχουν δρομολογηθεί συγκεκριμένες ενέργειες για την ασφαλή υδροδότηση των κατοίκων της περιοχής με καθαρό πόσιμο νερό και έχουν εξασφαλισθεί οι απαιτούμενοι για το σκοπό αυτό πόροι.

· Με ΚΥΑ θεσπίζονται αυστηρά «Περιβαλλοντικά Ποιοτικά Πρότυπα στον ποταμό Ασωπό και ανάλογες Οριακές Τιμές εκπομπών υγρών βιομηχανικών αποβλήτων», σε συμφωνία με την Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά και τις θυγατρικές της Οδηγίες και καταργούνται αναχρονιστικές διατάξεις, βάσει των οποίων είχαν αδειοδοτηθεί οι βιομηχανίες της περιοχής.

· Οι βιομηχανίες υποχρεώνονται να ζητήσουν, εντός του 2010, την αναθεώρηση των Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), με στόχο τη συμμόρφωση προς τα νέα πρότυπα και την εφαρμογή βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών .

· Με ΚΥΑ συγκροτούμε Γραφείο Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, με έδρα τα Οινόφυτα, προκειμένου να εντατικοποιηθούν οι περιβαλλοντικοί έλεγχοι και η παρακολούθηση της εφαρμογής των Περιβαλλοντικών Όρων, τη συμμόρφωση βιομηχανικών και άλλων δραστηριοτήτων, καθώς και η παρακολούθηση της εφαρμογής μέτρων πρόληψης και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς, που θα καθορίζονται σύμφωνα με τη νομοθεσία για την Περιβαλλοντική Ευθύνη. Οι Επιθεωρητές του Γραφείου των Οινοφύτων μπορούν να παρεμβαίνουν και σε άλλες περιοχές – πλην του Ασωπού – που αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα στα όρια της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας.

· Εξασφαλίσθηκαν κονδύλια ύψους περίπου 50.000.000 ευρώ για την υποστήριξη της εφαρμογής του Ολοκληρωμένου Προγράμματος με προτεραιότητα τη διάγνωση της έκτασης και των επιπτώσεων της ρύπανσης σε εδάφη, επιφανειακά και υπόγεια νερά, καθώς και την υπόδειξη τρόπων αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς και την παρακολούθηση της ποιότητας των εδαφών και των υδάτινων πόρων. Το ολοκληρωμένο αυτό πρόγραμμα εντάσσεται, ως πρόγραμμα προτεραιότητας, στο Διαχειριστικό Σχέδιο και τα Προγράμματα Μέτρων για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, σε εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά. Τα τεύχη δημοπράτησης βρίσκονται στο τελικό στάδιο επεξεργασίας, σε συνεργασία της ΚΥΥ με τη Διεύθυνση Υδάτων της Περιφέρειας, και η δημοπράτηση του έργου αναμένεται να γίνει εντός του Μαΐου.

· Ολοκληρώνεται τέλος το θεσμικό πλαίσιο για την Προστασία και ανάδειξη του Ασωπού ποταμού και τον έλεγχο των χρήσεων γης της «άτυπης» βιομηχανικής περιοχής Οινοφύτων – Σχηματαρίου.

"Η τραγωδία του Ασωπού: Να σταματήσει επιτέλους το περιβαλλοντικό αυτό έγκλημα" ! λέγαμε και θα εξακολουθούμε να το λέμε...

Απλά πολλά αλλάζουν πια.... παίρνουν τα "όνειρα" εκδίκηση.....[Μ.Κ.]

Πιο συγκεκριμένα:

1. Πόσιμο Νερό

· Η ΕΥΔΑΠ δεσμεύθηκε ότι για τα επόμενα 2-3 τουλάχιστον χρόνια θα μπορεί, με κατάλληλο χειρισμό των αποθεμάτων της και του δικτύου, να τροφοδοτεί τόσο τη Θήβα όσο και τα Οινόφυτα με νερό αποκλειστικά από το Μόρνο, η ποιότητα του οποίου είναι απόλυτα συμβατή με την υφιστάμενη υποδομή των συστημάτων επεξεργασίας (διύλισης) στις δύο περιοχές. Η ΕΥΔΑΠ επιπρόσθετα θα συνδράμει με την εμπειρία της τόσο στη βελτιστοποίηση της λειτουργίας των διυλιστηρίων όσο και στον έλεγχο της ποιότητας του παραγόμενου νερού. Για την αντιμετώπιση του ενδεχόμενου, μετά την παρέλευση της τριετίας, συμπληρωματικής υδροδότησης από την Υλίκη οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις θα αναβαθμισθούν κατάλληλα.

· Δρομολογούνται τα απαιτούμενα έργα για υδροδότηση με νερό της ΕΥΔΑΠ των οικισμών Ελαιώνας και Νεοχωράκι οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα με την ποιότητα του νερού από τις γεωτρήσεις. Για το σκοπό αυτό, με συνδρομή της ΕΥΔΑΠ θα κατασκευασθούν άμεσα οι απαιτούμενοι αγωγοί τροφοδοσίας των δικτύων των δύο οικισμών από τα διυλιστήρια της Θήβας. Παράλληλα, για πληρέστερη εξασφάλιση της επάρκειας θα γίνει επέκταση των διυλιστηρίων της Θήβας. Η δαπάνη προϋπολογίζεται σε 5 εκ ευρώ, τα οποία έχουν εξασφαλισθεί από το ΕΣΠΑ. Για τα Βάγια θα διερευνηθεί σε συνεργασία με το ΙΓΜΕ η δυνατότητα υδροδότησης από εναλλακτικές γεωτρήσεις με νερό κατάλληλης ποιότητας.

· Μέσω κατάλληλου χειρισμού της υποδομής της η ΕΥΔΑΠ θα διασφαλίζει μια ελάχιστη οικολογική παροχή 10,000 μ3/ημέρα στον Ασωπό.

· Δίνεται η δυνατότητα, με σχετικά μικρή επιβάρυνση λόγω αντλήσεων, τροφοδότησης της περιοχής με αρδευτικό νερό από την Υλίκη. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλίζεται η ποιότητα των παραγόμενων αγροτικών προϊόντων και θα υποβοηθείται η απορρύπανση των υπόγειων νερών.

2. Καθορισμός Ποιοτικών Περιβαλλοντικών Προτύπων στον ποταμό Ασωπό και Οριακών Τιμών Εκπομπών υγρών βιομηχανικών αποβλήτων στη λεκάνη απορροής του Ασωπού

Με στόχο τη προστασία, αναβάθμιση και αποκατάσταση της καλής κατάστασης, οικολογικής και χημικής, των υδάτων του ποταμού Ασωπού, των παραποτάμων του και των ρεμάτων που βρίσκονται στην υδρογεωλογική λεκάνη του, θεσπίζονται με ΚΥΑ αυστηρά Περιβαλλοντικά Πρότυπα και Οριακές Τιμές Εκπομπών των υγρών αποβλήτων από βιομηχανικές και άλλες δραστηριότητας, που βρίσκονται εντός της λεκάνης απορροής του ποταμού Ασωπού, σύμφωνα με αντίστοιχα Πρότυπα που έχουν θεσπισθεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. Οδηγία 105/2008), σχετικά με τις ουσίες προτεραιότητας και άλλους ρύπους.

Ο έλεγχος τήρησης των περιβαλλοντικών προτύπων των υδάτων του Ασωπού θα γίνεται στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης. Οι ελάχιστες θέσεις παρακολούθησης είναι αυτές που ορίζονται στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης.

Οι Οριακές Τιμές Εκπομπών διαμορφώθηκαν με βάση τα Ποιοτικά Περιβαλλοντικά Πρότυπα που έχουν θεσπισθεί σε όρους μέσων ετήσιων συγκεντρώσεων και λαμβάνοντας υπόψη την αραίωση που επιτυγχάνεται κατά τη θερινή περίοδο από την ελάχιστη παροχή του ποταμού και τις μέγιστες παροχές των υγρών αποβλήτων από τις διάφορες βιομηχανικές και λοιπές δραστηριότητες.

Τα όρια αυτά θα πρέπει να ικανοποιούνται σε κάθε περίπτωση για τα υγρά απόβλητα των βιομηχανικών και λοιπών δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται εντός της λεκάνης απορροής του ποταμού Ασωπού και συνιστούν τις ελάχιστες απαιτήσεις. Η αρμόδια αρχή μπορεί κατά περίπτωση να καθορίζει αυστηρότερα όρια εκπομπών για κάθε βιομηχανική ή άλλη δραστηριότητα, κατά τη διαδικασία αδειοδότησης ή ανανέωσης των περιβαλλοντικών όρων, στον βαθμό που είναι εφικτό να ικανοποιούνται βάσει των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών. Οι νέες βιομηχανικές και λοιπές δραστηριότητες οφείλουν να προσαρμόζονται στις απαιτήσεις της παρούσας απόφασης με την έναρξη της λειτουργίας τους.

Ο έλεγχος των οριακών τιμών εκπομπών θα πραγματοποιείται στο τελικό φρεάτιο εξόδου των υγρών αποβλήτων των βιομηχανικών και λοιπών δραστηριοτήτων σε σύνθετα αντιπροσωπευτικά ημερήσια δείγματα μέσω κατάλληλου δειγματοληπτικού εξοπλισμού.

Με την εν λόγω ΚΥΑ καταργείται η υπ’ αριθμ. Γ1/1806/1969 απόφαση των Υπουργών Συντονισμού, Εσωτερικών, Κοινωνικών Υπηρεσιών, Γεωργίας, Βιομηχανίας και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 200/Β/20-03-1969) «Περί ορισμού χρήσεων υδάτων ποταμού Ασωπού και των συμβαλλόντων ρεμάτων και καθορισμού ειδικών όρων διαθέσεως λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτων εις αυτούς».

Επιπρόσθετα για την περιοχή του Ασωπού δεν ισχύουν οι όροι διάθεσης της Υγειονομικής Διάταξης Αριθ Ε1β/221 του 1965, διάταξη που βρίσκεται υπό γενικότερη αναθεώρηση. Επισημαίνεται ότι με τη νέα ΚΥΑ απαγορεύεται η υπεδάφια διάθεση των υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και ανακαλούνται οι ισχύουσες σχετικές αδειοδοτήσεις.

3. Υφιστάμενες βιομηχανικές και λοιπές δραστηριότητες που διαθέτουν τα υγρά τους απόβλητα στον ποταμό Ασωπό υποχρεούνται να υποβάλλουν αίτηση αναθεώρησης των αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) εντός του τρέχοντος έτους, ώστε να έχουν λάβει τους νέους περιβαλλοντικούς όρους από τις αρμόδιες υπηρεσίες εντός του 2010 ή το αργότερο έως το τέλος του α’ εξαμήνου του 2011, με στόχο την επίτευξη των ορίων της παρούσης απόφασης εντός του 2011.

Η αίτηση για την αναθεώρηση των ΑΕΠΟ βάσει του άρθρου 13 της ΚΥΑ 11014/703/Φ104/2003 (ΦΕΚ 332Β) θα συνοδεύεται υποχρεωτικά και από συμπληρωματικά στοιχεία, π.χ.
α) Ισοζύγιο μίγματος πρώτων υλών, ενδιάμεσων και τελικών προϊόντων, παραπροϊόντων και αποβλήτων για τα εναλλακτικά σενάρια παραγωγής (διάγραμμα ροής με ισοζύγια μάζας).
β) Αναλυτικά ισοζύγια νερού για κάθε χρήση του (ανάγκες παραγωγής, προσωπικού, πυρόσβεσης κ.α).
γ) Πηγές τροφοδοσίας νερού. Ειδικότερα θα πρέπει να δηλωθούν υπεύθυνα και με συντεταγμένες θέσης τυχόν υφιστάμενες γεωτρήσεις, αδειοδοτημένες ή μη, και φρέατα, χρησιμοποιούμενα ή μη, εντός των γηπέδων των εγκαταστάσεων.
δ) Τεχνική έκθεση με αναλυτική περιγραφή των τεχνολογιών αντιρρύπανσης και με σχετικά ποσοτικά στοιχεία.
ε) Δέσμευση για την εγκατάσταση κλειστού τύπου-μη μηδενιζόμενων υδρομετρητών στις πηγές άντλησης – τροφοδοσίας νερού, στην είσοδο και έξοδο κάθε ρεύματος αποβλήτων και στην τελική έξοδο του συστήματος επεξεργασίας αποβλήτων.

Κατά την κρίση της αδειοδοτούσας αρχής δύναται να προβλέπεται υποχρέωση εγκατάστασης οργάνων συνεχούς παρακολούθησης (on line detectors) ποιοτικών παραμέτρων των διατιθέμενων επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων για τις δραστηριότητες που υπάγονται στην Οδηγία 2008/1/ΕΚ (IPPC), καθώς επίσης για τα Επιμεταλλωτήρια και τα Βαφεία-Φινιριστήρια.

Η δαπάνη της διενέργειας δειγματοληψίας και εργαστηριακής ανάλυσης των δειγμάτων για τη διαπίστωση της τήρησης των θεσμοθετημένων με την ΚΥΑ ορίων εκπομπής, βαρύνει την ελεγχόμενη δραστηριότητα, με διαβίβαση σε αυτή των σχετικών παραστατικών από την ελεγκτική αρχή.

4. Συγκρότηση Γραφείου Επιθεωρητών Περιβάλλοντος Οινοφύτων

Το ΥΠΕΚΑ συγκροτεί Γραφείο Οινοφύτων με σκοπό την ενδυνάμωση των περιβαλλοντικών ελέγχων και του συστήματος παρακολούθησης της εφαρμογής της κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας σε περιοχές που αντιμετωπίζουν σοβαρή περιβαλλοντική κρίση, όπως η περιοχή του Ασωπού ποταμού, των παραποτάμων του και των ρεμάτων εντός της υδρογεωλογικής λεκάνης του ποταμού, η Μεσσάπια Εύβοιας, κ.λ.π., και άλλες περιοχές με αντίστοιχα προβλήματα εντός των διοικητικών ορίων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, με σκοπό τη συμμόρφωση των βιομηχανικών και άλλων δραστηριοτήτων στους εγκεκριμένους Περιβαλλοντικούς Όρους, με σκοπό τη διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας και την προστασία του περιβάλλοντος.

Το Γ.Ε.Π. Οινοφύτων δημιουργείται με σκοπό τον περιορισμό της ρύπανσης, την παρακολούθηση της ποιότητας εδαφών, επιφανειακών και υπόγειων υδάτων και της ατμόσφαιρας και το συντονισμό των μελετών και της υλοποίησης των μέτρων πρόληψης και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς, κατά προτεραιότητα σε περιοχές που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρύπανσης, τα οποία απειλούν τη δημόσια υγεία. Έχει αντίστοιχες αρμοδιότητες με αυτές που ορίζονται για τους Τομείς της Ε.Υ.Ε.Π. με το άρθρο 9 του νόμου 2947/2001 και το Π.Δ/γμα 165/2003 (ΦΕΚ 137 Α’) «όπως ισχύουν σήμερα ή τροποποιηθούν».