Πρόοδος του προγράμματος «Αθήνα-Αττική 2014»

Με ταχείς ρυθμούς προχωρούν οι μελέτες και τα έργα που θα οδηγήσουν στην αναβάθμιση της ζωής εκατομμυρίων πολιτών που ζουν στο λεκανοπέδιο της Αττικής, μέσα από τις παρεμβάσεις και αναπλάσεις που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα «Αθήνα-Αττική 2014» του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.

Στο πρόγραμμα εντάσσονται, μεταξύ άλλων, πεζοδρομήσεις κεντρικών δρόμων, αναπλάσεις υποβαθμισμένων περιοχών, άνοιγμα του παραλιακού μετώπου και πρόσβαση των πολιτών στις παραλίες της Αττικής. Με ταρατσόκηπους, ποδηλατόδρομους και μεγάλα μητροπολιτικά πάρκα, η Αθήνα αλλάζει και μετατρέπεται σε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή μητρόπολη, με μια νέα ταυτότητα και καλύτερη ποιότητα ζωής για τους κατοίκους και τους επισκέπτες της. Το πρόγραμμα αυτό έρχεται δέκα χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, να επιταχύνει την προσπάθεια αναμόρφωσης της πρωτεύουσας που άρχισε τότε, αλλά δεν προχώρησε στα επόμενα χρόνια.

Πέντε μήνες μετά την επίσημη παρουσίαση του Προγράμματος «Αθήνα-Αττική 2014», το ΥΠΕΚΑ παρουσιάζει την πρόοδό και την εξέλιξη των επιμέρους δράσεων που προβλέπονται:

Αναθεώρηση Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας - Αττικής

Προβλέπεται ολοκλήρωση της πρότασης του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ), έως το τέλος του 2010, με έμφαση στην εισαγωγή επιχειρησιακής διάστασης. Θα ακολουθήσει δημόσια διαβούλευση. Ο προγραμματισμός θεσμοθέτησης του Ρυθμιστικού έχει στόχο την κατάθεσή του στη Βουλή το πρώτο εξάμηνο του 2011. Τίθενται νέες κατευθύνσεις -μεταξύ άλλων- για τα πιο κάτω θέματα που καθοδηγούν τις τρέχουσες πολιτικές του ΟΡΣΑ:

Ανάσχεση εξάπλωσης της πόλης, αστική ανασυγκρότηση, έμφαση στη κεντρικότητα: Ιδιαίτερη επικέντρωση στα κέντρα πόλης Αθήνας και Πειραιά.

Παραγωγικές δραστηριότητες: ενίσχυση και οργάνωση υποδοχέων παραγωγικών δραστηριοτήτων και πολεοδομική ένταξή τους.

Περιβάλλον: Ισχυροποίηση προστασίας περιαστικού και αστικού πράσινου, προστασία και ανάδειξη ευαίσθητων οικολογικά οικοσυστημάτων - ρέματα, ακτές, υδροβιότοποι, βιοποικιλότητα, προστασία αγροτικής γης κ.λπ.

Πολιτισμός: έμφαση στη διαχρονικότητα και τις σύγχρονες μορφές παραγωγής του, δημιουργία δικτύων τοπικής και διεθνούς εμβέλειας.

Πολιτική μεταφορών: ενίσχυση Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και ιδιαίτερα μέσων σταθερής τροχιάς.

Ελαιώνας: πολυ-λειτουργικότητα με αναβάθμιση των παραγωγικών δραστηριοτήτων, περιβαλλοντική αναβάθμιση και ανάδειξη της κεντρικότητας τμημάτων του.

Ανάπλαση – Διαμόρφωση Λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας

Η διαδικασία ανάθεσης μελέτης επικαιροποίησης των μελετών για τη δημοπράτηση του έργου της ανάπλασης είναι σε εξέλιξη. Παρά τις πιθανές καθυστερήσεις (λόγω ενστάσεων κ.λπ.), είναι δυνατή η προκήρυξη του έργου για κατασκευή στο πρώτο τρίμηνο του 2011.

Μετατροπή της Πανεπιστημίου σε άξονα δημόσιας συγκοινωνίας, ποδηλάτου και περιπάτου

Σύμφωνα με τον μέχρι σήμερα προγραμματισμό, στο τέλος του έτους ολοκληρώνονται το ερευνητικό πρόγραμμα «Διερεύνηση της δυνατότητας αποκλειστικής χρήσης της Λεωφόρος Πανεπιστημίου για Δημόσιες Συγκοινωνίες» καθώς και το τμήμα του «Μεταλλασσόμενοι χαρακτήρες και πολιτικές στα κέντρα Αθήνας και Πειραιά» που αφορά στην πολεοδομική διάσταση της παρέμβασης στην Πανεπιστημίου, ώστε να δοθεί πλήρες τεύχος προδιαγραφών στην Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων και Αναπλάσεις (ΕΑΧΑ). Παράλληλα, η Διεύθυνση Μελετών Έργων Οδοποιίας (ΔΜΕΟ) ωριμάζει τα κυκλοφοριακά δεδομένα, με στόχο την ανάθεση από αυτή πλήρους κυκλοφοριακής μελέτης, την οποία και θα εγκρίνει. Στις αρχές του έτους η ΕΑΧΑ θα προκηρύξει διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό προσχεδίων, με στόχο την ολοκλήρωσή του στο πρώτο εξάμηνο του 2011. Παράλληλα, θα προκηρυχθεί κυκλοφοριακή μελέτη, καθώς και μελέτη εφαρμογής για τις επιπτώσεις του έργου στην ευρύτερη περιοχή. Ήδη όλοι οι συμμετέχοντες φορείς συντονίζουν τα προγράμματά τους στην κατεύθυνση αυτή. Στόχος είναι η ολοκλήρωση της κατασκευής του έργου έως το τέλος του 2014.

Παραλιακό μέτωπο

Οι προς ανάπλαση μεγάλες παραθαλάσσιες περιοχές της νότιας Αθήνας, από το Ελληνικό μέχρι τον πρώην Ιππόδρομο και το Φαληρικό όρμο, αντιμετωπίζονται ως ενιαία θεματική ενότητα. Μέσα από την προσέγγιση και τον σχεδιασμό αυτού του συνόλου θα αποδοθούν στην πόλη τα μεγάλα πάρκα της αλλά και η σύγχρονη ταυτότητά της. Ειδικά η μελέτη ήπιας ανάπλασης των 750 στρεμμάτων του Φαληρικού Όρμου θα ανακοινωθεί άμεσα. Πρόκειται για τη δημιουργία πάρκου στο σύνολο της επιφανείας του, με χρήσεις που προβλέπονται από το νόμο 3843 που ψηφίσθηκε στις 28/4/10.

Δημιουργία Μητροπολιτικών Πάρκων Γουδή και Ιλισίων (συνδέεται με τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό-βιώσιμη διαχείριση του ορεινού όγκου Υμηττού)

Η περιοχή τους περιλαμβάνεται στο Προεδρικό Διάταγμα του Υμηττού, το οποίο θα θεσμοθετηθεί στις αρχές του 2011, μετά τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας. Προβλέπεται η ολοκλήρωση του εκπονούμενου σχεδίου γενικής διάταξης master plan στο τέλος του έτους. Με τη χρήση Ζώνης Ειδικής Ανάπλασης (ΖΕΑ) θα επιτευχθεί η άμεση προστασία των 1.000 στρεμμάτων. Προχωρά επίσης από τη Διεύθυνση Ειδικών Έργων Αναβάθμισης Περιοχών (ΔΕΕΑΠ) η μελέτη πιλοτικής ανάπλασης, έκτασης 70 στρεμμάτων και αναμένεται η τοπογραφική αποτύπωση του χώρου για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού.

Αναβάθμιση και προβολή του Πάρκου Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνης Τρίτσης»

Δημοπρατήθηκε το έργο ανακύκλωσης του νερού των λιμνών-άρδευσης-πυρόσβεσης, με χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου (στο οποίο έχει ενσωματωθεί το Ειδικό Ταμείο Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων – ΕΤΕΡΠΣ) και του Ιδρύματος Λάτση. Υλοποιήθηκαν τρεις δράσεις: συμπόσιο γλυπτικής, οικο-γιορτή προϊόντων και δόμησης. Ολοκληρώθηκε η επαναδιαχείριση των κτηρίων με οικο-βιβλιοπωλείο και οικο-αναψυκτήριο. Επιτεύχθηκε η εξυγίανση των οικονομικών και ενώ υπήρχε χρέος 400.000 ευρώ και αδυναμία εισπράξεων, σήμερα το ήμισυ των λειτουργικών εξόδων του Πάρκου, που φτάνουν τα 500.000 ευρώ, καλύπτεται από τα έσοδα των δραστηριοτήτων του πάρκου.

Ανάδειξη Αρχαιολογικού Χώρου Ακαδημίας Πλάτωνος

Στο πλαίσιο της συνολικής ανάδειξης του Αρχαιολογικού Χώρου της Ακαδημίας Πλάτωνος, σύμφωνα με το καταστατικό της ΕΑΧΑ (ΦΕΚ 909/15.10.1997) προωθούνται, σε συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού, της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ και της ΕΑΧΑ:

α) αύξηση του κοινοχρήστου χώρου της ευρύτερης περιοχής, με την προετοιμασία πεζοδρομημένων διαδρομών και σύνδεση του Κεραμεικού με τον αρχαιολογικό χώρο μέσω της περιοχής του Μεταξουργείου, Δημοσίου Σήματος κ.λπ.

β) Οριστικοποίηση και εξορθολογισμός του ορίου του αρχαιολογικού χώρου με αύξηση του πράσινου.

γ) Δημιουργία αφ’ ενός οπτικής σύνδεσης του αρχαιολογικού χώρου της Ακαδημίας με τον Ελαιώνα και αφ’ ετέρου εξόδου (με σήμανση) του αρχαιολογικού χώρου προς την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου.

δ) Επαναπροσδιορισμός των όρων δόμησης και χρήσεων γης με στόχο την προώθηση Προεδρικού Διατάγματος για τη σχετική τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου.

Παράλληλα, γίνεται από την ΕΑΧΑ προσπάθεια σήμανσης της διαδρομής Κεραμεικός – Δημόσιο Σήμα – Ακαδημία Πλάτωνος, καθώς και μελέτες και έργα μικρής κλίμακας. Προς το παρόν εκκρεμούν οι σχετικές εγκρίσεις για τη κυκλοφοριακή μελέτη που εκπονήθηκε από την ΕΑΧΑ, με στόχο την κατάργηση της οδού Κρατύλου-Δράκοντος που «τέμνει» τον αρχαιολογικό χώρο, από τον ΟΑΣΑ, τη Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ και το Δήμο Αθηναίων.

Έργα ανάπλασης πλατειών: Αγίου Παντελεήμονα Αχαρνών και Αττικής και σύνδεσή τους μέσω της οδού Αγορακρίτου και Αγίου Νικολάου Αχαρνών

Η Διεύθυνση Ειδικών Έργων Αναβάθμισης Περιοχών του ΥΠΕΚΑ έχει ολοκληρώσει την οριστική αρχιτεκτονική μελέτη αυτών των έργων λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις του Δήμου Αθηναίων, της ΔΜΕΟ του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και του ΟΑΣΑ, στο πλαίσιο της απαιτούμενης διαδικασίας γνωμοδοτήσεων για την έγκριση της μελέτης. Προβλέπεται ολοκλήρωση έως το τέλος Νοεμβρίου και των τευχών δημοπράτησης τον Δεκέμβριο του 2010 και έναρξη των διαδικασιών δημοπράτησης τον Ιανουάριο του 2011.

Αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί αναπλάσεων

- Περιοχή Πλατείας Θεάτρου:

Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός προσχεδίων με θέμα «Ανάπλαση της περιοχής της Πλατείας Θεάτρου» προκηρύχθηκε στις αρχές Ιουλίου και οι μελέτες κατατέθηκαν την 30η Σεπτεμβρίου 2010. Οι νικητές ανακοινώθηκαν την 21η Οκτωβρίου. Άμεσα θα ανατεθεί η οριστική μελέτη και η μελέτη εφαρμογής, με στόχο την έναρξη υλοποίησης του έργου το 2011.

- ΑΘΗΝΑ Χ 4

Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός διοργανώθηκε από την ΕΑΧΑ με τη χορηγία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και προκηρύχθηκε την 21η Οκτωβρίου 2010. Απευθύνεται σε νέους αρχιτέκτονες (έως 40 ετών) και στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής στην Αθήνα του 21ου αιώνα, με τη δημιουργία μεγαλύτερων οικοδομικών τετραγώνων και την αξιοποίηση των ενδιάμεσων δρόμων, δηλαδή του «σταυρού». Το αυτοκίνητο απομακρύνεται κατά το δυνατόν και οι περιοχές εφαρμογής των προτάσεων αποκτούν νέο χαρακτήρα που θα συμβάλλει στη βελτίωση της εικόνας και της λειτουργίας του δημόσιου χώρου. Θα δοθούν πέντε ισότιμα βραβεία.

- Άλλοι διαγωνισμοί:

Προβλέπεται να προκηρυχθούν σταδιακά οι εξαγγελθέντες διαγωνισμοί με πρώτο, μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου, το διαγωνισμό για το Δημοτικό χώρο στη συμβολή των οδών Θηβών και Φαλήρου στα Καμίνια (Δήμος Πειραιά). Ο φάκελος προκήρυξης του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού έχει ολοκληρωθεί. Για τη διαδικασία της προκήρυξης απαιτούνται ο χαρακτηρισμό του έργου ως αξιόλογου και η εξασφάλιση χρηματοδότησης από πόρους του Πράσινου Ταμείου. Θα ακολουθήσουν οι διαγωνισμοί για τις: Πλατεία Αγίου Στυλιανού (Δήμος Ζεφυρίου) και Πλατεία Σωτήρη Πέτρουλα στην περιοχή Κολωνού (Δήμος Αθηναίων)

«Άνοιγμα» Θαλάσσιου Μετώπου

Απελευθέρωση νότιων παραλιών της πόλης:

Προβλέπεται άμεση διαμόρφωση-ανάπλαση του παραλιακού χώρου σε τμήμα της περιοχής του Εθνικού Αθλητικού Κέντρου Νεότητας (ΝΕΑΚΝ) Αγ. Κοσμά (πρώην «Φαντασία»). Η μελέτη του έργου ολοκληρώθηκε και εγκρίθηκε από τις υπηρεσίες του ΥΠΕΚΑ. Η δημοπρασία του έργου ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 26 Οκτωβρίου 2010 και περιμένουμε την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατακύρωσης του αποτελέσματος της δημοπρασίας έως τις 15 Νοεμβρίου.

Αποξήλωση διαφημιστικών πινακίδων

Στο πλαίσιο του Προγράμματος Καθαίρεσης Διαφημιστικών Πινακίδων συνεχίστηκε από την ΕΑΧΑ (ν. 2833/2000) η καθαίρεση πινακίδων στις οδούς Πειραιώς και Σταδίου. Το Πρόγραμμα μετά την Πανεπιστημίου θα συνεχιστεί και σε άλλους οδικούς άξονες, με αφετηρία τη λεωφόρο Κηφισίας.

Προγράμματα στρατηγικών ανάπλασης

Το ερευνητικό πρόγραμμα «Το συζυγές κέντρο Αθήνας και Πειραιά» υπεγράφη την 1η Σεπτεμβρίου και ξεκίνησε η δωδεκάμηνης διάρκειας σύμβαση του ΟΡΣΑ με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για την εκπόνησή του. Προβλέπει παραδόσεις των φάσεων ανά τρίμηνο και αναμένεται να τροφοδοτήσει με προτάσεις για έργα αναπλάσεων σε κεντρικές περιοχές.

Προκαταρκτική Μελέτη Ανάπλασης Προσφυγικών Καισαριανής

Η Προκαταρκτική Πρόταση Ανάπλασης με τρεις εναλλακτικές δυνατότητες, ολοκληρώθηκε από τη ΔΕΕΑΠ του ΥΠΕΚΑ και υπεβλήθη στο Δήμο Καισαριανής. Αναμένεται η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου για τη δημοσιοποίηση της μελέτης.

Ζωγραφική των τυφλών όψεων κτιρίων

Εγκρίθηκε η χρηματοδότηση, ολοκληρώθηκε η σύμβαση μεταξύ ΥΠΕΚΑ και Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και ξεκινά η ζωγραφική των κτηρίων, μετά την ολοκλήρωση ειδικών θεσμικών ρυθμίσεων.

Διάταγμα Προστασίας Ακτών (από Φάληρο – Κορωπί)

Ο ΟΡΣΑ επιδιώκει την εφαρμογή του Διατάγματος Προστασίας του 2004 με επιμέρους μελέτες διαμόρφωσης και συντονισμού των εμπλεκόμενων φορέων. Είναι προς θεσμοθέτηση η Επιτροπή Παρακολούθησης, Ελέγχου και Εποπτείας του Προεδρικού Διατάγματος ακτών από τον Άλιμο μέχρι τη Βούλα σε πιλοτική εφαρμογή. Σε προτεραιότητα τίθεται η προώθηση ποδηλατόδρομου και πεζόδρομου.

Πεζόδρομος- ποδηλατοδρόμος Ανατολικής παραλιακής ζώνης Σαρωνικού

Σε συνέχεια και σε εφαρμογή του παραπάνω Προεδρικού Διατάγματος, συνεχίζεται -κατά προτεραιότητα από τον ΟΡΣΑ- η έγκριση των μελετών των περιοχών χάραξης των Δήμων από τον Άλιμο έως και τη Βούλα, ώστε να έχουν ολοκληρωθεί ως τις αρχές Δεκεμβρίου. Επίσης εντείνονται οι συνεργασίες με τους αρμόδιους φορείς και τους ιδιοκτήτες εκτάσεων. Θα ακολουθήσει σύνταξη τευχών δημοπράτησης από τα Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα και τέλος η προκήρυξη της εργολαβίας από την Περιφέρεια Αττικής.

Ποδηλατόδρομος Κηφισιάς - Φαληρικού Όρμου και αναπλάσεις σε ελεύθερους χώρους κατά μήκος του (τμήμα φαληρικός όρμος -Γκάζι)

Ολοκληρώνεται η προμελέτη του έργου παράλληλα με τη σύνταξη και ενημέρωση των τοπογραφικών υποβάθρων και αποστέλλεται για την κατά τις ισχύουσες διατάξεις υποχρεωτική γνωμοδότηση στους οικείους ΟΤΑ (Δήμων Αθηναίων, Καλλιθέας και Μοσχάτου) και στη ΔΜΕΟ του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων για τις προβλεπόμενες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις. Λόγω των δημοτικών εκλογών δεν μπορεί να εκτιμηθεί ο χρόνος απάντησής τους.

Ελαιώνας

Πέραν των προβλέψεων του Ρυθμιστικού Σχεδίου γίνεται επεξεργασία τροποποίησης του ισχύοντος Προεδρικού Διατάγματος για τη ρύθμιση χρήσεων (χωροθέτηση Ισλαμικού Τεμένους στην έκταση του Ναυτικού Οχυρού, εμπλουτισμό των αμιγών βιομηχανικών περιοχών με άλλες χρήσεις, προσθήκη της χρήσης περίθαλψης, κ.λπ.).

Ολοκληρωμένος σχεδιασμός-βιώσιμη διαχείριση του ορεινού όγκου Υμηττού

Το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος έχει προωθηθεί προς επεξεργασία στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Ολοκληρωμένος σχεδιασμός για την προστασία των ορεινών όγκων της Δυτικής Αττικής

Υπάρχει αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών και εκτέλεσης εργασιών. Επίσης, βρίσκεται υπό μελέτη το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος προστασίας, το οποίο υπολογίζεται να σταλεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας στο τέλος Μαρτίου.

Δημιουργία ενιαίου Φορέα Διαχείρισης Περιαστικού Πρασίνου Αττικής

Διερευνάται η δημιουργία φορέα Αστικού πρασίνου (Ελληνικό, Γουδή, Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης, Κηφισός, κ.λπ.) και Περιαστικού πρασίνου (Ορεινών Όγκων και περιαστικών πάρκων).

Προστασία υγροτόπου Βουρκάρι Δήμου Μεγάρων

Επεβλήθη αναστολή χορήγησης οικοδομικών αδειών, ανέγερσης οικοδομών και έγκρισης εργασιών στην περιοχή. Εκπονείται από τον ΟΡΣΑ μελέτη για πρόταση προστασίας Προεδρικού Διατάγματος, με καθορισμό του ορίου προστασίας και τη θέσπιση περιορισμών στις χρήσεις και τη δόμηση. Προβλέπεται αποστολή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, στο τέλος Φεβρουαρίου.