Έφοδος Επιθεωρητών Περιβάλλοντος και Αστυνομίας στις αμμοληψίες στο Εύηνο ποταμό

30 Απριλίου 2010 : Επιχείριση "Εύηνος"

Την Παρασκευή, 30-04-10, Κλιμάκιο Επιθεωρητών Περιβάλλοντος της ΕΥΕΠ, με επικεφαλής το Γενικό Επιθεωρητή, κ. Μέρκο, μαζί με Κλιμάκια επίλεκτων αστυνομικών δυνάμεων (α) της Ομάδας Ελέγχου Πρόληψης Τροχαίων Ατυχημάτων Αττικής (ΟΕΠΤΑ) και (β) των Ομάδων Πρόληψης Καταστολής Εγκλήματος Αγρινίου και Πάτρας, έκαναν αιφνιδιαστική έφοδο στον Εύηνο ποταμό, μετά από σειρά ανιχνευτικών επισκέψεων που είχαν πραγματοποιήσει στην ευρύτερη περιοχή.

Την επιχείρηση συντόνισαν από πλευράς αστυνομίας ο Κώστας Πετρόπουλος, από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη σε συνεργασία με τον Αστυνομικό Διευθυντή Μεσολογγίου, και η Μαργαρίτα Καραβασίλη, Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης του ΥΠΕΚΑ.

Η δράση αυτή εντάσσεται στους προγραμματισμένους ελέγχους της ΕΥΕΠ μετά από τη διαπίστωση (προγενέστεροι έλεγχοι) της εμφανούς κατάστασης περιβαλλοντικής υποβάθμισης του Εύηνου ποταμού από πλήθος παράνομων ή μη αμμοληψιών που γίνονται σε όλο το μήκος του Εύηνου, καθώς και πλήθος καταγγελιών.

Στόχος είναι η συμμόρφωση των δραστηριοτήτων στις απαιτήσεις της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας, καθώς και η ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, προς αποφυγή μιας κολοσσιαίας οικολογικής καταστροφής,  ενός περιβαλλοντικού εγκλήματος που συντελείται σε ένα από τα ομορφότερα ποτάμια της χώρας !

Σύμφωνα με πληροφορίες εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο εξελίσσονται δραστηριότητες αμμοληψίας, ειδικότερα σε κεντρική θέση του Δήμου Χάλκειας, από μεγάλο κοινοπρακτικό σχήμα που διαχειρίζεται το έργο της Ιονίας Οδού στην Αιτωλοακαρνανία, προκειμένου να εξασφαλίσει τις τεράστιες ποσότητες αδρανών υλικών που απαιτούν οι κατασκευαστικές εργασίες. Η θέα της «αποθήκευσης» χιλιάδων κυβικών αδρανών υλικών έγινε προηγουμένως αιτία να κινητοποιηθούν οι κάτοικοι και να σταματήσει για λίγες μέρες η αμμοληψία και πλήθος δημοσιευμάτων είδαν το φως...

Το έργο, παρά το γεγονός ότι διαθέτει άδεια εκμετάλλευσης που εκδόθηκε μόλις πρόσφατα (από το Μάρτιο του 2010), φαίνεται να έχει αρχίσει να λειτουργεί τουλάχιστον πριν από δώδεκα μήνες ... όπως αποκαλύπτουν και  μαρτυρίες της τοπικής κοινωνίας ... οι οποίοι εντόπισαν, πολύ κοντά στο χωριό «Κουτσοχέρι» και στην ευρύτερη περιοχή, τεραστίων διαστάσεων αποθέσεις αδρανών υλικών που έχουν «ντανιάσει» τα οχήματα της κοινοπραξίας, δημιουργώντας «βουνά» από χιλιάδες κυβικά άμμου και χαλικιών.

Οι πληροφορίες έλεγαν ότι ένοπλοι "τσιλιαδόροι" ελέγχουν όποιον πλησιάζει προς το εργοτάξιο ! Και ότι : "Κανένας, εδώ κι ένα χρόνο, δεν ασχολήθηκε σοβαρά με το τι συμβαίνει στο εργοτάξιο της κοίτης του Εύηνου, με τη δικαιολογία ότι "μαφία" λιμαίνεται την περιοχή και ότι δεν μπορεί κανείς να παρέμβει"...

Για τους παραπάνω λόγους και ειδικότερα γιατί σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία προκειμένου να στηριχθούν κατηγορίες, πρέπει οι αστυνομικοί να πιάσουν τις μπουλντόζες να φορτώνουν, οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος ζήτησαν τη συνδρομή της Ελληνικής Αστυνομίας, που ανταποκρίθηκε άμεσα και διενήργησαν μαζί την "έφοδο" και τους σχετικούς ελέγχους.

Έτσι, παρά το γεγονός ότι οι κάτοικοι της περιοχής δεν πίστευαν πια σε καμία επέμβαση "περιπολικού" ή άλλου ελεγκτικού φορέα, η καλά σχεδιασμένη επιχείριση πραγματοποιήθηκε αιφνιδιαστικά την Παρασκευή (30-04-10) και στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία !   

Η Αστυνομία σταμάτησε πάνω από 30 φορτηγά και έκανε εξονυχιστικό έλεγχο στα χαρτιά και λοιπά στοιχεία των οδηγών. Διαπιστώθηκε ότι επρόκειτο για φορτηγά υποεργολάβων της Κοινοπραξίας που μετέφεραν αμμοχάλικο. Συνέλαβε έξι (6) οδηγούς για παραβάσεις "τροχαίας", κατάσχεσε ένα φορτηγό όχημα αποχαρακτηρισμένο, βρήκε ένα φορτηγό κλεμένο με πλαστές Πινακίδες και παρέπεμψαν όλους τους συλληφθέντες και τα κατασχεμένα φορτηγά στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Μεσολογγίου. Επέβαλε τσουχτερό πρόστιμο σε υποεργολάβο της Κοινοπραξίας για παράβαση που διαπιστώθηκε, δεδομένου ότι σύμφωνα με το νόμο δεν επιτρέπεται η χρησιμοποίηση υποεργολάβων εφόσον δεν έχουν δηλωθεί από την Κοινοπραξία. Και τέλος, σχηματίστηκε δικογραφία για τυχόν παραβάσεις του νόμου 1650/1986...

Οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος  εξέτασαν έγγραφα και λοιπά στοιχεία που τους παρείχαν εκπρόσωποι της Κοινοπραξίας, σχετικά με άδειες λειτουργίας, περιβαλλοντική αδειοδότηση, άδεια παραχώρησης και εκμετάλλευσης, κλπ... Από τον επιτόπιο έλεγχο προέκυψε ότι στην Κοινοπραξία παραχωρήθηκε ΔΩΡΕΑΝ έκταση περίπου 600 στρεμάτων για το έργο της ΙΟΝΙΑΣ ΟΔΟΥ, για εκμετάλλευση 5 χρόνων και για ποσότητα αμμοχάλικου περίπου 2,5 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων... Διαπιστώθηκε ότι για την εν λόγω εκμετάλλευση δεν έχει εκδοθεί αρμοδίως Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ), δεδομένου ότι θεωρήθηκε συνοδό έργο της Ιονίας Οδού, σύμφωνα με τη σχετική ΑΕΠΟ για το έργο της Ιονίας Οδού, που εκδόθηκε το 2005 !

Αντίθετα προωθήθηκε απλά η έγκριση Τεχνικής Έκθεσης Αξιολόγησης, (η οποία δεν περνάει από διαβούλευση) και κρίθηκε ότι έχει ισχύ περιβαλλοντικών όρων, τη στιγμή που για άλλες περιπτώσεις εκμετάλλευσης ακόμη και 400 κ.μ. αμμοληψίας απαιτούνται και ορθώς ΑΕΠΟ !!!


Από τους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος επιβεβαιώθηκε επίσης ότι τόσο οι αμμοληψίες που γίνονται κατά μήκος του ποταμού, σε ολόκληρη την περιοχή και κυρίως ανάμεσα στα χωριά Αγιος Γεώργιος, Κουτσοχέρι και Τρίκορφο (εξελίσσονται σε μήκος 5 χιλιομέτρων), όσο και οι μπουλντόζες και τα άλλα δομικά μηχανήματα αλλάζουν την κοίτη και τη ροή του ποταμού κατά βούληση, ανάλογα με την όχθη που εξυπηρετεί για τη λήψη των αδρανών υλικών.

Διαπιστώθηκαν επίσης και άλλες παραβάσεις ως προς το τρόπο λειτουργίας των εργοταξίων, το τρόπο διενέργειας των αμμοληψιών και εκχερσώσεων, κ.ά., οι οποίες θα συνεκτιμηθούν πληρέστερα σε σχέση και με τα στοιχεία που θα ζητηθούν επίσημα από την Κοινοπραξία, αλλά και με τις φωτογραφίες και τα βίντεο, που έχουν ληφθεί.


Ωστόσο, η Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης δεν συνηγόρησε στο να κινηθούν διαδικασίες αυτόφωρου, παρά τη σειρά περιβαλλοντικών παραβάσεων που διαπιστώθηκαν, γιατί υπήρξαν ασάφειες ως προς τα όρια των εκτάσεων για τις οποίες έχει εκδοθεί άδεια εκμετάλλευσης και έκρινε αναγκαίο να αναζητηθούν, από την Κοινοπραξία, και να εξετασθούν λεπτομερώς όλα τα αναγκαία στοιχεία, σε συνεργασία και με την Κτηματική Υπηρεσία Αιτωλοακαρνανίας προκειμένου να αποσαφηνιστούν πλήρως τα όρια, να τοποθετηθεί η προβλεπόμενη σήμανση αυτών των περιοχών και να γίνει ένα πλήρες τοπογραφικό και σχετικός έλεγχος. Έκρινε επίσης αναγκαία την αποσαφήνιση ασυμφωνιών που παρατηρήθηκαν μεταξύ των προβλεπόμενων, από την Τεχνική Έκθεση, όρων σε σχέση με τα σχέδια που τη συνοδεύουν και την πραγματικότητα ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχει υπέρβαση της άδειας που διαθέτει η Κοινοπραξία.

Για τα θέματα αυτά αναφέρθηκε στην κατάθεσή της η Ειδική Γραμματέας, ενώ τόσο η Αστυνομία, όσο και ο Γενικός Επιθεωρητής ενημέρωναν συνεχώς τον Εισαγγελέα Μεσολογγίου, στον οποίο δεσμεύτηκαν να αποστείλουν άμεσα όλα τα στοιχεία σχετικά με τα αποτελέσματα της επιθεώρησης, προκειμένου να διαπιστωθούν τυχόν ποινικές ευθύνες... Για τυχόν διοικητικές ευθύνες (μη σύννομες διοικητικές πράξεις) ο φάκελος θα διαβιβασθεί στο Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης.   

Οι Επιθεωρητές θα επικοινωνήσουν άμεσα και με τη Κοινοπραξία για περαιτέρω διευκρινίσεις και θα ολοκληρώσουν την επιθεώρηση πράττοντας τα δέοντα !

Από πληροφορίες κατοίκων προέκυψε επίσης ότι έχει παρατηρηθεί σοβαρό πρόβλημα με την απότομη "πτώση" του υδοφόρου ορίζοντα της περιοχής και άλλα σοβαρά ζητήματα που αποδεικνύουν διαταραχή της οικολογικής ισορροπίας της περιοχής και για το λόγο αυτό εξέτρεψαν τμήμα του ποταμού για να εμπλουτίζουν τις γεωτρήσεις τους, για τις οποίες δεν έχουν λάβει σχετική άδεια ... .

Οι Επιθεωρητές διενήργησαν έλεγχο και σε άλλες γειτονικές δραστηριότητες. Για όλες τις περιπτώσεις θα υπάρξει λεπτομερής ενημέρωση της Κοινωνίας των Πολιτών και θα ακολουθεί η προβλεπόμενη από το νόμο διαδικασία προστίμων και λοιπών κυρώσεων.

Ας σημειωθεί ότι ο υδροβιότοπος του Mεσολογγίου - Aιτωλικού, μαζί με το Δέλτα του Aχελώου και του Eύηνου ή Φίδαρη, είναι ένας από τους μεγαλύτερους της Mεσογείου και μία από τις σημαντικότερες προστατευόμενες περιοχές RAMSAR της χώρας μας. Bρίσκεται στο δυτικότερο άκρο της Ρούμελης, στον Νομό Aιτωλοακαρνανίας.

Με έκταση 250.000 στρεμμάτων, δημιουργήθηκε με την πάροδο του χρόνου από τις φερτές ύλες των δύο ποταμών. Οι προσχώσεις τους δημιούργησαν ένα εκτεταμένο σύστημα αβαθών υδάτων, με λιμνοθάλασσες, λασποτόπια, αλμυρόβαλτους, καλαμιώνες, ψαθοτόπια και λουρονησίδες ή αμμοθίνες. στη λιμνοθάλασσα του Mεσολογγίου, στο Δέλτα του Aχελώου, στο Δέλτα του Eύηνου και στα γύρω βουνά (Kουτσιλάρης, Tαξιάρχης, Σκούπος, Kάρδος, Aράκυνθος και Bαράσοβα) έχουν παρατηρηθεί, σε διάφορες εποχές του χρόνου, 276 είδη πουλιών (ρεπορτάζ του «Εθνους της Κυριακής»). 

Το πλήγμα που επιφέρουν οι παράνομες ή μη αμμοληψίες του Εύηνου στα παραπάνω οικοσυστήματα είναι κάτι περισσότερο από υπολογίσιμο.