Επίσκεψη στα Μεταλλεία Χρυσού στην Κίττιλα Φινλανδίας

Κιττίλα Λαπωνίας: Μιά άποψη της επιφανειακής εξόρυξης και στο βάθος το εργοστάσιο

Η εταιρεία "Χρυσωρυχεία Θράκης ΑΕ", έχει υποβάλει για έγκριση στην αρμόδια υπηρεσία (ΕΥΠΕ) του ΥΠΕΚΑ νέα ΠΠΕΑ πριν από περίπου 18 μήνες χωρίς να έχει λάβει, όπως οφειλόταν, καμιά απάντηση.

Μετά από δικαιολογημένες διαμαρτυρίες της εταιρείας, η Υπουργός ΠΕΚΑ έδωσε την εντολή στην ΕΥΠΕ να προχωρήσει άμεσα σε τεκμηριωμένα αιτιολογημένη απάντηση.

Επειδή οι αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας και διαφόρων φορέων στην προγραμματιζόμενη επένδυση της εταιρείας βασίζονται κυρίως στη χρήση κυανίου, η εταιρεία προσκάλεσε την πολιτική ηγεσία και υπηρεσιακούς του ΥΠΕΚΑ, την Περιφερειακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση, εκπροσώπους τοπικών φορέων και δημοσιογράφους σε επίσκεψη αντίστοιχης μεταλλευτικής δραστηριότητας, που χρησιμοποιεί τη τεχνολογία του κυανίου, στη πόλη Kittila της Φινλανδίας.

Κύριος λόγος της επιλογής αυτής υπήρξε το γεγονός ότι η αντίστοιχη μεταλλευτική δραστηριότητα αναπτύσσεται σε περιοχή εξαιρετικά ευαίσθητης περιβαλλοντικής ισορροπίας, σε μικρή απόσταση από σημαντικό χιονοδρομικό κέντρο και, βέβαια, σε μια χώρα που η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος προέχει παντός άλλου.

Στην ομάδα επίσκεψης συμμετείχε, εκ μέρους του ΥΠΕΚΑ, η Τομεάρχης Βορείου Ελλάδος της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος κα Κωνσταντίνα Μήτσιου.

Η Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από σχετική συνεννόηση με την Υπουργό ΠΕΚΑ, συνδυάζοντας προσωπικές υποχρεώσεις στο Ελσίνκι, με ίδιες δαπάνες και ανεξάρτητα από την αποστολή που διοργάνωσε η εταιρεία,

• παρέστη στην επίσκεψη στις εγκαταστάσεις της Kittila όπου της δόθηκε η ευκαιρία να ενημερωθεί για τις χρησιμοποιούμενες τεχνολογίες, ειδικά σε αυτές που αφορούν στη διαχείριση του κυανίου

• συναντήθηκε με τους κατ’ εξοχήν αρμόδιους των Υπηρεσιών Περιβάλλοντος της Περιφέρειας ώστε να διαμορφώσει ολοκληρωμένη εικόνα για τις μεθόδους και διαδικασίες που ακολουθούν στη διαχείριση και παρακολούθηση της μεταλλευτικής αυτής δραστηριότητας διασφαλίζοντας παράλληλα την αυστηρή προστασία του ευαίσθητου περιβάλλοντος

• συναντήθηκε με τη Δήμαρχο της Kittila από την οποία πληροφορήθηκε τις διαφορετικές αναπτυξιακές δράσεις και τάσεις της περιοχής σε σχέση με την μεταλλευτική δραστηριότητα.

Τις εμπειρίες από την επίσκεψη στις εγκαταστάσεις και τις συναντήσεις με τους Φινλανδούς υπηρεσιακούς και θεσμικούς παράγοντες, η Ειδική Γραμματέας θα μεταφέρει στην Υπουργό ΠΕΚΑ και στους καθ’ ύλη αρμόδιους υπηρεσιακούς.

 

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΩΣ : http://thrakilive.blogspot.com/2011/03/h_28.html

ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΣΤΗ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ

Η μεταλλευτική δραστηριότητα στη Χαλκιδική δημιουργεί έντονα και αντικρουόμενα συναισθήματα στην τοπική κοινωνία και δικαίως !

Οι αντιδράσεις εστιάζονται στις επιπτώσεις της δραστηριότητας στο περιβάλλον, λόγω και της αρνητικής ή και τραυματικής εμπειρίας των κατοίκων από την μακροχρόνια εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της περιοχής των Μεταλλείων Κασσάνδρας και τις πληγές που έχει αφήσει.

Παράλληλα, έκδηλη είναι και η αγωνία τους για τη διατήρηση και αύξηση των θέσεων εργασίας, που συνδέεται με τη συνέχιση της λειτουργίας της δραστηριότητας,  δεδομένου ότι εδώ και πολλά χρόνια δεν έχει υλοποιηθεί κανένα αναπτυξιακό σχέδιο στην περιοχή.

Το «πράσινο» φως : Ένα ιστορικό

Η Κυβέρνηση της Ν.Δ. πρόλαβε, λίγο πριν «αποχωρήσει», να δώσει το «πράσινο» φως στην υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου, που είχε υποβληθεί από την εταιρεία το 2006 (στο πλαίσιο υποχρέωσής της που απορρέει από τη σύμβαση μεταβίβασης του Ν.3220/2004), με μια θετική γνωμοδότηση της Ειδικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος (α.π. 144824/24.09.09) που περιλαμβάνει:

• τη συνέχιση – μέχρι την εξόφληση του κοιτάσματος, – της λειτουργίας του μεταλλείου Μαύρων Πετρών και –για περιορισμένο χρόνο- την λειτουργία του εργοστασίου εμπλουτισμού στο Στρατώνι με τη δημιουργία νέων αντίστοιχων εγκαταστάσεων στο Καρακόλι,

• την επαναλειτουργία των μεταλλείων Ολυμπιάδας και –για περιορισμένο χρόνο- του εργοστασίου εμπλουτισμού, αλλά και τη δημιουργία νέας μονάδας μεταλλουργίας χρυσού στην περιοχή του Μαντέμ Λάκκου. και

• την ανάπτυξη νέου μεταλλείου χαλκού-χρυσού με εργοστάσιο εμπλουτισμού στις Σκουριές.

Μόλις το αντιλήφθηκε η Υπουργός ΠΕΚΑ ζήτησε από την Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης Περιβάλλοντος & Ενέργειας να συντονίσει τις ενέργειες με πρωταρχικό σκοπό τη διερεύνηση όλων των πτυχών του θέματος και κυρίως της υφιστάμενης κατάστασης του περιβάλλοντος, τις περιβαλλοντικές ζημιές που έχουν συμβεί στην περιοχή από την μακροχρόνια μεταλλευτική εκμετάκκευση και βεβαίως και τυχόν μελλοντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την σχεδιαζόμενη επέκταση των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων. 

Από τις αρχές Μαρτίου η Ειδική Γραμματέας συναντήθηκε, αρχικά στην Αθήνα, με ομάδες ενεργών πολιτών και περιβαλλοντικών συλλόγων και οργανώσεων της Χαλκιδικής (Ενεργοί Πολίτες, Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων, κλπ.) και συγκέντρωσε απόψεις, στοιχεία, εξέτασε υπομνήματα και μελέτες και δόθηκε εντολή στους Επιθεωρητές Περιβάλλοντος του Τομέα Βορείου Ελλάδας της ΕΥΕΠ να προβούν σε σχετικές έρευνες και μελέτες.

Το Μάιο 2010 οι Επιθεωρητές διενήργησαν αυτοψίες, ελέγχους, δειγματοληψίες και ξεκίνησε ένας ουσιαστικός διάλογος με επιστήμονες του ΙΓΜΕ, του ΕΜΠ και ΑΠΘ και άλλων φορέων, αλλά και με  τους φορείς των ΟΤΑ και εν γένει με την Κοινωνία των Πολιτών.

Ο διάλογος εντάθηκαν στις αρχές Σεπτεμβρίου 2010 κατά την τριήμερη επίσκεψη της Ειδικής Γραμματέως στη Χαλκιδική, όπου συναντήθηκε και συνομίλησε με το Νομάρχη και τους Δημάρχους της περιοχής, με εκπροσώπους του Εργατικού Κέντρου και της Συνομοσπονδίας των Εργαζομένων στα Μεταλλεία, με τις Νομαρχιακές Επιτροπές των Πολιτικών Κομμάτων, με τους Βουλευτές του Νομού, καθώς και με ομάδες Πολιτών και κατέγραψε τις ανησυχίες που εγγείρει η ενδεχόμενη υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου, αλλά και τις προσδοκίες.

Από την αρχή το ΥΠΕΚΑ διατύπωσε ρητά τη δέσμευσή του να προχωρήσει σε μια ανοικτή Δημόσια Διαβούλευση για να συζητηθούν και διερευνηθούν όλες οι πτυχές του θέματος και να παρουσιαστούν οι απόψεις, τόσο των Πολιτών και των Κοινωνικών Φορέων, όσο και επιστημόνων και ειδικών, κατά την πορεία της οποίας θα συμμετέχει και η ίδια η Υπουργός ΠΕΚΑ.

Οι στόχοι και δεσμεύσεις του ΥΠΕΚΑ συνοψίζονται στην επίτευξη μιας προγραμματικής συμφωνίας μεταξύ Πολιτείας, Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Κοινωνίας των Πολιτών και της Εταιρείας για την υλοποίηση της δραστηριότητας κατά τρόπο περιβαλλοντικά, κοινωνικά, και αναπτυξιακά αποδεκτό με χρήση των πλέον βέλτιστων τεχνικών, μεταξύ των οποίων τεχνικών που θα υποκαθιστούν τη χρήση κυανίου.

Εν τω μεταξύ οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος μετά την ολοκλήρωση των ελέγχων και ερευνών τους και λαμβάνοντας υπόψη τους τα αποτελέσματα κατέγραψαν τα περιβαλλοντικά προβλήματα και έδωσαν οδηγίες - κατευθύνσεις στον επενδυτή για βελτίωση – τροποποίηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) που είχε ήδη συνταχθεί για το έργο, οι οποίες συνοψίζονται σε ένα Non Paper, με αποτέλεσμα η ΜΠΕ να ενσωματώσει πολύ περισσότερα στοιχεία ανάλυσης και τεκμηρίωσης της υφιστάμενης κατάστασης, από τα συνήθη προαπαιτούμενα, να εκπονηθούν όλες οι αναγκαίες μελέτες, που συνήθως εκπονούνται μετά την έκδοση των ΑΕΠΟ, να υποβληθούν εναλλακτικές προτάσεις για όλα τα προτεινόμενα έργα και τις τεχνολογίες, αρχής γενομένης από την ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΛΥΣΗ. Η ΜΠΕ υποβλήθηκε στην αδειδοτούσα αρχή προκειμένου να ελεγεί ως πτρος το διαδικαστικό και τεχνικό μέρος.

Ειδικότερα τονίστηκε ότι το ΥΠΕΚΑ επιδιώκει:

• Εφαρμογή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την υλοποίηση του έργου.

• Ανάληψη δράσεων για την αποκατάσταση της υφιστάμενης περιβαλλοντικής ζημιάς πριν την έναρξη της υλοποίησης του έργου με σκοπό την ελαχιστοποίηση ή/και αναίρεση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη μακροχρόνια λειτουργία των μεταλλείων, με στόχο την απόδοση ενός καλύτερου περιβάλλοντος στην τοπική κοινωνία. Δηλαδή, άμεση εκκίνηση των δράσεων αποκατάστασης που έπρεπε ήδη να είχαν υλοποιηθεί, σύμφωνα με τις προηγούμενες ΑΕΠΟ και την υλοποίηση των νέων δράσεων αποκατάστασης, κατά το δυνατόν παράλληλα και ανάλογα με την εξέλιξη των έργων εκμετάλλευσης, δεδομένου ότι ο νέος σχεδιασμός επιτρέπει τον σχεδιασμό περισσότερο δομικών αντιμετωπίσεων..

• Ανάληψη μέτρων πρόληψης και σταδιακής αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς από τις νέες δραστηριότητες, που θα αποφασισθούν, κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης των έργων και την ολοκλήρωση αυτών έως και την μετα-μεταλλευτική εποχή.

• Δέσμευση για τη δημιουργία και διατήρηση των προβλεπόμενων θέσεων εργασίας (περίπου 1500 άμεσα εργαζόμενοι και 5000 έμμεσα, σήμερα απασχολούνται 350), καθώς και την προάσπιση του κριτηρίου της εντοπιότητας..

• Απόδοση σημαντικού μέρους των πραγματικών κερδών από την εκμετάλλευση των μεταλλευτικών πόρων στην τοπική κοινωνία, με τη μορφή συγκεκριμένων έργων και δράσεων για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

• Θέσπιση αποτελεσματικού και αξιόπιστου μηχανισμού παρακολούθησης και ελέγχου της λειτουργίας της δραστηριότητας με θεματοφύλακα την Τοπική Κοινωνία.

• Προστασία, αποκατάσταση και διαχείριση των επιφανειακών και υπογείων νερών κατά ορθολογικό και βιώσιμο τρόπο, σύμφωνα με τις αρχές του Π.Δ. 51/07 (Οδηγία 2000/60/ΕΚ για τα νερά).

• Διαχείριση όλων των αποβλήτων της εξορυκτικής δραστηριότητας, σύμφωνα με τις αρχές της κείμενης νομοθεσίας. Θέσπιση αυστηρών προδιαγραφών ασφαλείας για τους νέους χώρους απόθεσης αποβλήτων και διεξοδική διερεύνηση της επικινδυνότητας όλων των υλικών.

• Αποκλεισμό χρήσης τεχνολογίας κυανιούχων ενώσεων στη μεταλλουργία χρυσού και άλλων μετάλλων, σύμφωνα και με την πρόταση της εταιρείας για χρήση πυρομεταλλουργικής μεθόδου.

• Σχεδιασμό των έργων προστασίας του περιβάλλοντος για ακόμη δυσμενέστερα ακραία σενάρια, δεδομένης της επιδείνωσης των ακραίων καιρικών φαινομένων και των κλιματικών αλλαγών, αλλά και της έντονης σεισμικότητας της περιοχής.

Στο πλαίσιο αυτό και μετά τη διαβίβαση της ΜΠΕ του εν λόγω επενδυτικού σχεδίου από την αρμόδια Υηηρεσία του ΥΠΕΚΑ προς το Νομαρχιακό Συμβούλιο για γνωμοδότηση, λίγο πριν τις εκλογές, ορισμένοι Δήμαρχοι της περιοχής αντέδρασαν κυρίως ως προς τη χρονική στιγμή της αποστολής της Μελέτης (λίγες ημέρες πριν τις εκλογές) και το ΥΠΕΚΑ εξέδωσε αμέσως Ανακοίνωση (2.11.2010) στην οποία η Υπουργός επεσήμανε ότι η γνωμοδότηση δεν είναι παρά ένα «τυπικό» στοιχείο του φακέλου που κρίνεται σε υπηρεσιακό επίπεδο και διαβεβαίωσε ότι θα τηρηθούν όλες οι δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν, σχετικά με τη διενέργεια διαδικασίας Δημόσιας Διαβούλευσης ΟΣΟ ΧΡΟΝΟ ΑΠΑΙΤΗΘΕΙ προκειμένου να διαμορωθούν από κοινού οι βέλτιστες λύσεις.

Η έναρξη της Δημόσιας Διαβούλευσης πραγματοποιήθηκε στον Πολύγυρο της Χαλκιδικής, στις 26.11.2010, και το ΥΠΕΚΑ ενημέρωσε, αφενός για τις προθέσεις του επί του επενδυτικού σχδεδίου, αφετέρου επί των αρχών και προϋποθέσεων που έχουν τεθεί στον επενδυτή, ενώ εκπρόσωποι της εταιρείας και μελετητές παρουσιάσαν συνοπτικά τις προτάσεις της ΜΠΕ.

Ορισμένα από τα σημεία που υπογραμμίστηκαν κατά τη διάρκεια της πρώτης συζήτησης επί της ΜΠΕ, τόσο από το ΥΠΕΚΑ, όσο και από τους εκπροσώπους της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης είναι:

• Αναγνωρίστηκε ότι η προτεινόμενη μεταλλευτική δραστηριότητα δημιουργεί έντονα και αντικρουόμενα συναισθήματα στην τοπική κοινωνία λόγω της ανησυχίας της για τυχόν επιπτώσεις της δραστηριότητας στο περιβάλλον, αλλά και της ανάγκης της για τοπική ανάπτυξη και εξασφάλιση νέων θέσεων εργασίας.

• Επισημάνθηκε ότι η επένδυση μπορεί να συνεισφέρει στον ολοκληρωμένο αναπτυξιακό σχεδιασμό της περιοχής, όπως εκφράζεται από το πρόσφατα εγκριθέν Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο και τις κατευθύνσεις του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου, αναλαμβάνοντας παράλληλες δράσεις για την κατά το δυνατόν αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον και την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς, τόσο αυτής που οφείλεται στην κατά το παρελθόν μεταλλευτική δραστηριότητα, όσο και αυτής που θα προκληθεί από τις νέες δραστηριότητες.

• Τονίστηκε ότι η υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου θα είναι δυνατή, εφόσον η αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου θα πραγματοποιείται με τις ελάχιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον, θα ευνοεί τη βιώσιμη ανάπτυξη της τοπικής και εθνικής οικονομίας, και θα επιστρέφει μέρος των κερδών στην ίδια την περιοχή για την απόδοση μιας οικονομικής και κοινωνικής αναβάθμισης και ενός καλύτερου περιβάλλοντος κατά την διάρκεια ζωής της επένδυσης αλλά και κατά την μετα-μεταλλευτική περίοδο.

Δυστυχώς στην πρώτη αυτή Δημόσια Διαβούλευση απέφυγαν να συμμετέχουν εκπρόσωποι των Δήμων Σταγείρων-Ακάνθου και Μεγάλης Παναγιάς, οι οποίοι προτίμησαν να οργανώσουν αντι-συγκεντρώσεις απλής διαμαρτυρίας.

ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Η πληροφόριση των κατοίκων, αλλά ακόμη και των φορέων για το αντικείμενο, τις προτάσεις που έχουν υποβληθεί αλλά και τις πιθανές επιτπώσεις και οφέλη από την υλοποίηση ενός συνολικού επενδυτικού σχεδίου στην περιοχή προέρχεται αποκλειστικά είτε από ορισμένες μικρές ομάδες πολιτών που ασχολούνται χρόνια με το θέμα, είτε από τους βουλευτές και τους εκπροσώπους των ΟΤΑ, που δεν γνωρίζουν βέβαια όλα τα στοιχεία, είτε από την εταιρεία.

Αποτέλεσμα να υπάρχει σοβαρό έλλειμμα πληροφόρησης, αλλά και παραπληροφόρηση, που βρίσκει έδαφος στους πλέον ευάλωτους πολίτες.

Το ζήτημα αυτό αποτελεί μεγάλο εμπόδιο στη διαμόρφωση ενός θετικού κλίματος για την εξέλιξη ανοικτών συζητήσεων με εποικοδομητικό διάλογο, δεδομένου ότι η άγνοια όλων των πτυχών του θέματος καθιστά τους πολίτες απολύτως εξαρτώμενους από τις κυρίαρχες απόψεις, που εκφέρουν ορισμένες μεμονωμένες ομάδες που διακινούν την πληροφορία κατά βούληση και βέβαια ο ίδιος ο επενδυτής ! Έτσι πρυτανεύει η λογική του «μαύρο – άσπρο»!

Οι Τοπικοί Άρχοντες δεν προσπάθησαν να συμβάλλουν, τόσα χρόνια, σε μια ουσιαστική ενημέρωση των κατοίκων της περιοχής, με αποτέλεσμα το μεγάλο ποσοστό των κατοίκων να είναι έρμαιο «επιρροών» από τη μία ή την άλλη πλευρά και δεν αγωνίστηκαν να προωθήσουν κανένα αναπτυξιακό ή άλλο έργο κλίμακας που να παρέχει όραμα και προοπτικές, μη δίνοντας έτσι καμία εναλλακτική διέξοδο στους νέους που ζητούν εργασία στον τόπο της καταγωγής τους, παρά μόνο την μεταλλευτική δραστηριότητα.

Κύριο ζήτημα που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι το γεγονός ότι η έλλειψη ενημέρωσης καθιστά τελικά τους πολίτες ανενεργούς και αδύναμους να συμμετέχουν στον όποιο πολιτισμένο, τεκμηριωμένο και δημοκρατικό διάλογο. Έτσι επικρατεί η λογική των «κραυγών» που οδηγεί στο φανατισμό, στον πλήρη αποπροσανατολισμό και στην ισοπέδωση, φαινόμενα επικίνδυνα που υπονομεύουν τη δημοκρατία !

Και το όλο θέμα ανάγεται σε τραγωδία, όταν η όποια επιλογή ανάπτυξης της περιοχής δεν είναι παρά ο ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ !

ΝΑΙ ! Οι Πολίτες πρέπει να πληροφορηθούν !

Το ερώτημα είναι εάν οι ίδιοι το θέλουν πραγματικά ...

Και εάν αυτοί που οφείλουν να ενημερώνουν θέλουν πραγματικά να το κάνουν...

Η πρακτική που εφαρμόζεται, χρόνια τώρα, στην περιοχή έχει δείξει ότι οι «κάποιοι» προτιμούν τη χειραγώγηση έναντι της ενημέρωσης και αυτό γιατί η ενημέρωση κάνει τον Πολίτη πιο δυνατό... κάνει τον Πολίτη ενεργό... και αυτό είναι για τους «καποιους» εξαιρετικά παρακινδυνευμένο !

«Κάποιοι» εξακολουθούν να κρατούν τους Πολίτες ομήρους των δικών τους ενδιαφερόντων και συμφερόντων για να κρατάνε οι ίδιοι την «μπάλα»... και να καθορίζουν, μόνοι τους, τους κανόνες του παιχνιδιού, έχοντας όμηρο και τον επενδυτή στις όποιες απαιτήσεις τους...

Και αυτή τη φορά έρχεται το ΥΠΕΚΑ για να χαλάσει τη «μαγιονέζα» αυτών των «κάποιων» !

Παίζει καθαρή «μπάλα» βάζοντας όρους και ξεκάθαρους κανόνες ανατρέποντας το άθλιο παιγνίδι που «κάποιοι» είναι συνηθισμένοι να παίζουν σε βάρος του δημόσιου συμφέροντος και συχνά, δυστυχώς, στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος.

Και το ΥΠΕΚΑ δεν παζαρεύει τίποτα – διαπραγματεύεται σκληρά χρησιμοποιώντας κάθε έντιμο εργαλείο για να αποκομίσει τα περισσότερα και καλύτερα οφέλη για τον Πολίτη.

Η εξουσία σήμερα, όπως εκφράζεται τουλάχιστον από το ΥΠΕΚΑ στην συγκεκριμένη περίπτωση, δεν παζαρεύει το «νοίκι» κανενός γιατί δεν είναι ιδιοκτήτης, αλλά ως εξουσιοδοτημένος διαχειριστής απαιτεί να λαμβάνει τα οφειλόμενα ...

Όσο για το «διαμέρισμα» (φυσικοί πόροι) ιδιοκτήτης είναι ολόκληρος ο Ελληνικός λαός και σε αυτόν πρέπει να αποδίδεται το ανάλογο τίμημα !

Το ΥΠΕΚΑ ξεκίνησε το διάλογο με έναν – έναν χωριστά, για να τον συνεχίσει με όλους μαζί. Αφετηρία ένα συγκεκριμμένο πρόγραμμα επένδυσης με δεδομένες προτάσεις και εναλλακτικές λύσεις και κυρίως μια αναπτυξιακή προοπτική που αν τεθούν οι ορθοί όροι και προϋποθέσεις μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα οφέλιμη στην τοπική και εθνική ανάπτυξη με όρους αειφορίας...

Ξεκίνησε τη Δημόσια Διαβούλευση παρέχοντας αρχικά πλήρη πληροφόρηση για τα σχέδια του επενδυτή ξεκαθαρίζοντας την ίδια στιγμή τους σφικτούς όρους και δεσμεύσεις που του θέτει...

Θα τη συνεχίσει από ΜΗΔΕΝΙΚΗ ΒΑΣΗ αναδεικνύοντας όλα τα υπαρκτά περιβαλλοντικά και άλλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η περιοχή. Ενημερώνοντας και απαντώντας πάνω σε κάθε απορία που θα εκφραστεί από τους πολίτες και τους φορείς, αξιολογώντας τις τεχνικές και άλλες προτάσεις της ΜΠΕ, ακυρώνοντας, τροποποιώντας, βελτιώνοντας ή και προσθέτοντας όλα τα αναγκαία στοιχεία που θα υποδειχθούν, έως ότου διασφαλισθεί υψηλή προστασία του περιβάλλοντος, αειφόρος οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή !

Δεν υπάρχουν περιορισμοί, αποκλεισμοί ή προθεσμίες. Το ζήτημα είναι ανοικτό. Η δημόσια διαβούλευση δεν έχει ημερομηνία λήξης, παρά αυτή που θα υποδειχθεί στην πράξη από την πορεία των συζητήσεων που θα πραγματοποιηθούν, καταρχήν, σε τέσερεις (4) διημερίδες τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2011 ...

Το ΥΠΕΚΑ «τόλμησε» να ξεκινήσει μια Δημόσια Διαβούλευση στη Χαλκιδική – και αυτό για πρώτη φορά – γνωρίζοντας καλά το «κλίμα» που επικρατεί στην περιοχή, τα αδιέξοδα που θα της δημιουργήσουν οι «κάποιοι»... και τις επιθέσεις που θα δεχθεί, οι οποίες μάλιστα προσωποποιούνται στο πρόσωπο της Ειδικής Γραμματέως... «Τόλμησε» να πει σε όλους ανοικτά ότι δεν υπάρχει κανένα «τετελεσμένο»: Η όποια γνωμοδότηση δεν είναι παρά ένα «τυπικό» έγγραφο που θα συμπεριληφθεί στο φάκελο της υπόθεσης και θα εξετασθεί μαζί με πολλές άλλες.

Το ΥΠΕΚΑ «τόλμησε»να μιλήσει ανοικτά στον Πολύγυρο και να τα βάλει με τους ανθρώπους της εταιρείας που είχαν το θράσος να στήσουν και face control στην είσοδο σχίζοντας τις λίστες των ονομάτων και των αριθμών ταυτοτήτων που συγκέντρωναν...

Το ΥΠΕΚΑ άνοιξε τις πόρτες του Επιμελητηρίου στον Πολύγυρο και απομάκρυνε τους φύλακες-αστυνομικούς....Το ΥΠΕΚΑ τα έβαλε με τους προβοκάτορες που εμπόδιζαν τους Οικολόγους Πράσινους να μιλήσουν...

Το ΥΠΕΚΑ θα «τολμήσει» να το κάνει για πολλές-πολλές ακόμη συνεδριάσεις στην Ιερισσό, στην Μεγάλη Παναγιά, στην Ολυμπιάδα και στο Στρατώνι...

Και ανοικτά, δημοκρατικά και με διαφάνεια θα κατοχυρώσει πλήρως την αξιοπιστία της διαδικασίας και το δικαίωμα στην ίση συμμετοχή στο διάλογο. .

Και τολμάει γιατί καλά γνωρίζει το πρόβλημα, γιατί πέρασε πολλές ημέρες περπατώντας στο βουνό, στους τόπους των εξορύξεων, στο Στρατώνι, στα τέλματα της Ολυμπιάδας, στις στοές στο Μαντεμ Λάκκο και στη Στρατωνίκη, στις Σκουριές... και όχι μόνο...

Μαργαρίτα Καραβασίλη

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου: Γενική απαγόρευση της εφαρμογής τεχνικών εξόρυξης με χρήση κυανιδίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Μια σημαντική είδηση . . .

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

έχοντας υπόψη το άρθρο 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της ΕΕ,

έχοντας υπόψη την αρχή της πρόληψης, όπως ορίζεται στη Διακήρυξη του Ρίο για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, καθώς και στη Σύμβαση για τη Βιοποικιλότητα που συνάφθηκε τον Ιούνιο του 1992 στο Ρίο Ιανέιρο,

έχοντας υπόψη τους περιβαλλοντικούς στόχους της οδηγίας 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2000 για τη θέσπιση πλαισίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτικής των υδάτων («οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα»),

έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/21/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2006 , σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας, η οποία προβλέπει τη χρήση κυανιδίων στην εξορυκτική βιομηχανία και ταυτόχρονα ορίζει μέγιστα επιτρεπτά επίπεδα κυανιδίων,

έχοντας υπόψη την οδηγία 2003/105/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2003, για την τροποποίηση της οδηγίας 96/82/ΕΚ του Συμβουλίου (Σεβέζο ΙΙ) σχετικά με την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες, όπου αναφέρεται ότι ορισμένες δραστηριότητες αποθήκευσης και επεξεργασίας κατά την εξόρυξη ενδέχεται να έχουν σοβαρές επιπτώσεις,

έχοντας υπόψη την οδηγία 2004/35/EK του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη, με βάση την οποία τα κράτη μέλη μπορούν, εφόσον αποδεικνύεται ότι πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, να μην καταλογίζουν στους φορείς εκμετάλλευσης το κόστος της βλάβης που προκαλείται στο περιβάλλον,

έχοντας υπόψη το 18μηνο πρόγραμμα της Ισπανικής, της Βελγικής και της Ουγγρικής Προεδρίας και τις προτεραιότητές του σε σχέση με την πολιτική για τα ύδατα και τη βιοποικιλότητα,

έχοντας υπόψη τα μέτρα που έλαβε η Δημοκρατίας της Τσεχίας για τη γενική απαγόρευση των τεχνικών με χρήση κυανιδίων στο πλαίσιο της τροποποίησης του Νόμου περί Μεταλλείας, 44/1988, το 2000, καθώς και την τροποποίηση του ουγγρικού Νόμου περί Μεταλλείας, 48/1993, το 2009, στο πλαίσιο της οποίας θεσπίζεται γενική απαγόρευση των τεχνικών εξόρυξης με χρήση κυανιδίων στην ουγγρική επικράτεια, όπως επίσης το γερμανικό νομοθετικό διάταγμα του 2002 για την απαγόρευση της εξόρυξης με εκχύλιση κυανιδίων,

έχοντας υπόψη το άρθρο 115, παρ. 5 του Κανονισμού του,

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΟΗΕ κήρυξε το 2010 Διεθνές Έτος Βιοποικιλότητας και κάλεσε για παγκόσμια δράση το 2010 με στόχο τη διαφύλαξη της ποικιλίας των ζωικών μορφών στη γη,

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κυανίδια είναι χημικές ουσίες υψηλής τοξικότητας που χρησιμοποιούνται στην εξόρυξη χρυσού και κατατάσσονται στους κύριους ρυπαντές σύμφωνα με το Παράρτημα VIII της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα, μπορούν δε να έχουν καταστροφικές και αναντίστρεπτες επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και, συνεπώς, στη βιοποικιλότητα•

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στην κοινή τους θέση σχετικά με τη βιώσιμη μεταλλεία, που εξέδωσαν κατά τη 14η συνάντησή τους στις 25 Μαΐου 2007 στην Πράγα (Τσεχική Δημοκρατία), οι Υπουργοί Περιβάλλοντος των κρατών της Ομάδας του Βίζεγκραντ (Τσεχική Δημοκρατία, Ουγγαρία, Πολωνία και Σλοβακία) εκφράζουν ανησυχία σχετικά με τις επικίνδυνες τεχνικές που εφαρμόζονται και σχεδιάζονται για τις μεταλλευτικές δραστηριότητες στα διάφορα ορυχεία στην περιοχή, οι οποίες ενέχουν σημαντικό κίνδυνο για το περιβάλλον, με πιθανές συνέπειες σε διασυνοριακό επίπεδο•

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο της Σύμβασης της Σόφιας σχετικά με το συντονισμό για την προστασία και την αειφορική εκμετάλλευση του ποταμού Δούναβη, τα συμβαλλόμενα μέρη συμφώνησαν ότι πέρα από τις επικίνδυνες ουσίες προτεραιότητας στο πλαίσιο της οδηγίας πλαισίου για τα ύδατα, τα κυανίδια θεωρούνται επίσης σχετικά επικίνδυνες ουσίες,

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι την τελευταία εικοσιπενταετία έχουν συμβεί σε ολόκληρο τον κόσμο περισσότερα από 30 μεγάλα ατυχήματα με διαρροή κυανιδίων, το χειρότερο από τα οποία πριν από 10 χρόνια, όταν περισσότερα από 100 000 κυβικά μέτρα νερό μολυσμένο με κυανίδια διέρρευσαν από δεξαμενή χρυσωρυχείου της Μπάια Μάρε (Ρουμανία) στον ποτάμιο σύστημα Σόμες-Τίτζα-Δούναβη προκαλώντας τη μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή της κεντρικής Ευρώπης την εποχή εκείνη, καθώς επίσης πως δεν υπάρχει καμιά ουσιαστική εγγύηση ότι τέτοια ατυχήματα δεν θα ξανασυμβούν, λαμβανομένης ιδιαίτερα υπόψη της αυξανόμενης συχνότητας των ακραίων μετεωρολογικών φαινομένων, όπως οι ισχυρές και συχνές βροχοπτώσεις, σύμφωνα με τις προβλέψεις την Τέταρτης Έκθεσης Αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Ομάδας για την Κλιματική Μεταβολή•

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ εξακολουθούν να εξετάζουν νέα σχέδια για μεγάλης κλίμακας επιφανειακές εκμεταλλεύσεις χρυσού με τη χρήση κυανιδίων, σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, που θέτουν περαιτέρω σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον,

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να φέρνουν και να διατηρούν τους υδάτινους πόρους σε «καλή κατάσταση», καθώς και να προλαμβάνουν τη ρύπανσή τους με επικίνδυνες ουσίες• λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι η ποιότητα των υδάτων θα μπορούσε επίσης να εξαρτάται από την ποιότητα των υδάτων της αντίστοιχης υδρολογικής λεκάνης ποταμού γειτονικής χώρας όπου εφαρμόζονται τεχνικές εξόρυξης με χρήση κυανιδίων•

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διασυνοριακές επιπτώσεις από ατυχήματα με κυανίδια, ιδιαίτερα όσον αφορά τη μόλυνση μεγάλων υδρολογικών λεκανών και υπόγειων υδροφόρων στρωμάτων, υπογραμμίζουν την ανάγκη για μια προσέγγιση σε επίπεδο ΕΕ στη σοβαρή περιβαλλοντική απειλή που συνεπάγεται η εξόρυξη με χρήση κυανιδίων,

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν έχουν θεσπιστεί ακόμα κανόνες πρόληψης και οικονομικές εγγυήσεις, η δε εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τη μεταλλεία με χρήση κυανιδίων εξαρτάται και από τις ικανότητες της εκτελεστικής εξουσίας σε κάθε κράτος μέλος, και ως εκ τούτου το να συμβεί ατύχημα είναι απλώς θέμα χρόνου και ανθρώπινης αμέλειας,

Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία για τα απόβλητα της εξορυκτικής βιομηχανίας δεν έχει εφαρμοστεί πλήρως σε ορισμένα κράτη μέλη,

ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταλλεία με τη χρήση κυανιδίων δημιουργεί λίγες θέσεις εργασίας και μάλιστα διάρκειας μόνο 8 έως 16 ετών, ενώ ενέχει κίνδυνο τεράστιων διασυνοριακών οικολογικών καταστροφών, το κόστος των οποίων δεν βαρύνει συνήθως τις υπεύθυνες επιχειρήσεις εκμετάλλευσης, που ως επί το πλείστον εξαφανίζονται ή κηρύσσουν πτώχευση, αλλά το κράτος, δηλαδή τους φορολογούμενους,

ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιχειρήσεις εκμετάλλευσης δεν διαθέτουν μακροπρόθεσμη ασφάλιση για την κάλυψη του κόστους μελλοντικού ατυχήματος ή αστοχίας,

ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι για να παραχθούν δύο γραμμάρια χρυσός χρειάζεται να εξορυχθεί ένας τόννος μετάλλευμα χαμηλής περιεκτικότητας και να δημιουργηθούν επιτόπου τεράστιες ποσότητες αποβλήτων, στα οποία παραμένει τελικά και το 25-50% του χρυσού• λαμβάνοντας, επιπλέον, υπόψη, ότι στα μεταλλευτικά έργα μεγάλης κλίμακας με χρήση κυανιδίων χρησιμοποιούνται εκατομμύρια κιλά κυανίδιο του νατρίου ετησίως, η μεταφορά και η αποθήκευση του οποίου ενέχει μεγάλο κίνδυνο καταστροφικών συνεπειών σε περίπτωση αστοχίας•

ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν εναλλακτικές μέθοδοι στη μεταλλεία με χρήση κυανιδίων, που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τις τεχνικές με βάση τα κυανίδια,

ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οργανώνονται έντονες δημόσιες αντιδράσεις στα συνεχιζόμενα σχέδια μεταλλείας με τη χρήση κυανιδίων, σε ολόκληρη την Ευρώπη, όχι μόνο από ιδιώτες, τοπικές κοινότητες και ΜΚΟ, αλλά και από κρατικούς φορείς, κυβερνήσεις και πολιτικούς,

1. θεωρεί ότι η συμμόρφωση προς τους στόχους της ΕΕ που περιλαμβάνονται στην οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα, και συγκεκριμένα η καλή χημική κατάσταση και η προστασία των υδάτινων πόρων, όπως επίσης η προστασία της βιοποικιλότητας, είναι δυνατόν να επιτευχθούν μόνο με την απαγόρευση της μεταλλείας με τη χρήση κυανιδίων•

2. ζητεί από την Επιτροπή να εισαγάγει πλήρη απαγόρευση της μεταλλείας με τη χρήση κυανιδίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από το τέλος του 2011, δεδομένου ότι αυτός είναι ο μόνος ασφαλής τρόπος για την προστασία των υδάτινων πόρων μας από τη ρύπανση με κυανίδια από μεταλλευτική δραστηριότητα, παράλληλα δε να εκπονήσει και τη συνήθη εκτίμηση επιπτώσεων•

3. λαμβάνει υπόψη τις σχετικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο των συστημάτων της ΕΕ και των Ηνωμένων Εθνών, και παροτρύνει ένθερμα για την ανάπτυξη και την εφαρμογή ασφαλέστερων εναλλακτικών μεθόδων μεταλλείας -ιδίως χωρίς τη χρήση κυανιδίων•

4. ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να μην υποστηρίζουν, άμεσα ή έμμεσα, μεταλλευτικά σχέδια που περιλαμβάνουν μεθόδους με τη χρήση κυανιδίων στην ΕΕ, μέχρι να εφαρμοστεί η γενική απαγόρευση, ούτε να υποστηρίζουν τέτοια σχέδια σε τρίτες χώρες•

5. ζητεί από την Επιτροπή να ενθαρρύνει τον αναπροσανατολισμό της οικονομίας στις περιοχές στις οποίες απαγορεύτηκε η μεταλλεία με τη χρήση κυανιδίων, με κατάλληλη οικονομική στήριξη στις εναλλακτικές οικολογικές βιομηχανίες, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τον τουρισμό.

6. ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει τροποποίηση της ισχύουσας νομοθεσίας για τη διαχείριση αποβλήτων της εξορυκτικής βιομηχανίας, προκειμένου να επιβληθεί σε όλες τις επιχειρήσεις εκμετάλλευσης η υποχρέωση ασφάλισης για τις προκαλούμενες ζημίες και για την κάλυψη όλων των δαπανών αποκατάστασης της αρχικής γεωλογικής και χημικής κατάστασης του περιβάλλοντος σε περίπτωση ατυχήματος ή αστοχίας•

7. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή, καθώς και στα Κοινοβούλια και τις Κυβερνήσεις των κρατών μελών.