8 Ιουν 2010

«Σπάμε τον κύκλο παρανομίας με τους δασικούς χάρτες»




Ενα νέο όραμα για το Λεκανοπέδιο, με σημείο αναφοράς το 2014 και παρεμβάσεις που φιλοδοξούν να αλλάξουν την καθημερινότητα του πολίτη και να αναδείξουν το θαλάσσιο μέτωπο, είναι η προτεραιότητα του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Την πρώτη γεύση μάς έδωσε η Τίνα Μπιρμπίλη, στη συνέντευξή της προς την «Ε» με αφορμή τη σημερινή Ημέρα Περιβάλλοντος. «Είναι ημέρα για τους πολίτες», επισημαίνει δίνοντας έμφαση στον εθελοντισμό και την αλλαγή τρόπου ζωής. Μας παρουσίασε επίσης τα σχέδια για το μητροπολιτικό πάρκο Γουδή και τον οικότοπο του Καϊάφα, ενώ για το Ελληνικό δεν δίστασε να πει πως δεν είναι περιβαλλοντικά και κοινωνικά σωστό να γίνει ολόκληρη η έκταση πράσινο.

Σχεδόν οκτώ μήνες μετά την πρώτη της συνέντευξη στην «Ε», η Τίνα Μπιρμπίλη δείχνει πιο σίγουρη για το πόστο που της έχει αναθέσει ο Γ. Παπανδρέου. Εχει ήδη έρθει αντιμέτωπη με τη δυσκινησία του Δημοσίου, γνωρίζει τα εμπόδια, αλλά ποντάρει στην κύρωση του πρώτου δασικού χάρτη για να ανατραπεί ο φαύλος κύκλος της παρανομίας και της συναλλαγής.

Ξεκίνησε από το καινούργιο πρόγραμμα «Αθήνα-Αττική 2014», που ετοιμάζεται με ταχείς ρυθμούς: «Δεν σηματοδοτεί τόσο ένα χρονικό ορόσημο μέσα στο οποίο πρέπει να έχουμε ολοκληρώσει ορισμένες πρωτοβουλίες και έργα. Θέλει να υπενθυμίσει τη χαμένη ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων για την πόλη. Πολλοί μπορεί να πουν ότι οι Αγώνες πρόσφεραν στη χώρα μας, αλλά σίγουρα υπάρχει ένα χαμένο όφελος από έργα που δεν πρόλαβαν να γίνουν ή δεν είχαν προετοιμαστεί».

Κάποια έργα δεν έγιναν. Για παράδειγμα το πράσινο, που κατά γενική ομολογία είναι το χαμένο στοίχημα...

«Πράγματι, είναι το μεγάλο χαμένο στοίχημα. Θέλω όμως να κάνω μια επισήμανση. Και εγώ είμαι υπέρ του πρασίνου, κοιτάω τους δείκτες και τις αναλογίες κατοίκων-πρασίνου σε σχέση με άλλες πόλεις. Θέλω όμως να σας πω κάτι που το πιστεύω βαθιά. Αυτό που σηματοδοτεί και αντιπροσωπεύει το πράσινο σε άλλες πόλεις, για την Αθήνα είναι η θάλασσά της. Ως ένα βαθμό, ο δημόσιος χώρος που χάνουμε από το πράσινο που δεν έχουμε, αντισταθμίζεται από το παράκτιο μέτωπο».

Επομένως να περιμένουμε πρωτοβουλίες για το παράκτιο μέτωπο;

«Νομίζω ότι είναι από τα πιο σημαντικά θαλάσσια μέτωπα πόλεων στην Ευρώπη. Σήμερα βρίσκεται σε αυτή την τραγική κατάσταση, παρ' όλο που έχει καλυτερεύσει σε σχέση με το παρελθόν. Είναι ασύλληπτο όλος ο δημόσιος πλούτος, που είναι συσσωρευμένος στο θαλάσσιο μέτωπο, να μην είναι προσπελάσιμος. Να μην έχει ήπιες δράσεις αναψυχής. Ενα μεγάλο κομμάτι, το ωραιότερο τμήμα, από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας μέχρι το Τάε Κβον Ντο είναι τελείως αναξιοποίητο. Νομίζω ότι αυτή η εικόνα πρέπει να αρθεί μέσα στην επόμενη τετραετία. Υπήρχαν μελέτες, σχέδια. Είναι όλα πολύ ανώριμα και επομένως δεν έχουμε κάτι έτοιμο για να υλοποιήσουμε. Θα είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο του προγράμματος "Αθήνα 2014" και σύντομα θα έχουμε προτάσεις για να παρουσιάσουμε».

Υπάρχουν όμως και άλλα «ανεξόφλητα γραμμάτια». Αναφέρομαι κυρίως στο Γουδή και το Ελληνικό. Πότε να περιμένουμε κάτι συγκεκριμένο;

«Να ξεκινήσω από το μητροπολιτικό πάρκο Γουδή. Προωθήσαμε ένα αρκετά τολμηρό από περιβαλλοντική άποψη προεδρικό διάταγμα για τον Υμηττό, που σε ένα βαθμό περιλαμβάνει το πάρκο Γουδή. Εχουμε δεσμευτεί ότι θα ακολουθήσει νέο διάταγμα για τον συγκεκριμένο χώρο. Υπάρχουν χρήσεις γης, κυριότητες και ιδιοκτησίες συναρμόδιων υπουργείων που θα αποσαφηνιστούν. Δεν θέλουμε να οικειοποιηθούμε τους χώρους, αλλά να τους ανοίξουμε και να έχει πρόσβαση ο πολίτης. Ο Οργανισμός Αθήνας ετοιμάζει ειδική μελέτη και σύντομα θα είμαστε έτοιμοι. Με σεβασμό στον χαρακτήρα του πάρκου εξετάζονται χρήσεις πολιτισμού και έρευνας».

Για το Ελληνικό ακούγεται ότι θα τεμαχιστεί, θα αξιοποιηθεί οικιστικά και δεν θα γίνει το πάρκο που είχε προγραμματιστεί...

«Να σας παρουσιάσω κατ' αρχήν την άποψή μου. Το Ελληνικό αποτελεί το μεγάλο σύμβολο. Δεν συμφωνώ, όμως, με την τοποθέτηση ότι όσοι είναι υπέρ της μιας λύσης προστατεύουν το περιβάλλον και όσοι τάσσονται υπέρ μιας άλλης το υποβαθμίζουν. Νομίζω ότι δεν υπάρχει τέτοιος διαχωρισμός. Βεβαίως βάζουμε "κόκκινες γραμμές". Πιστεύω όμως ότι η μετατροπή ολόκληρου του χώρου σε πράσινο δεν είναι περιβαλλοντικά σωστή, με την έννοια ότι το περιβάλλον ενέχει πάντα και ένα στοιχείο κοινωνικής δικαιοσύνης. Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί σε μια περιοχή που έχει ήδη υψηλές αξίες γης πρέπει να κάνεις πράσινο περίπου 6.000 στρέμματα -τόσος είναι ο χώρος, μαζί με την έκταση του Αγίου Κοσμά- και να προσθέσεις υπεραξία. Το Ελληνικό βρίσκεται σε απόσταση "αναπνοής" από τη θάλασσα. Πιστεύω ότι οι περισσότεροι που θα πάνε στην περιοχή δεν είναι για να βρεθούν σε ένα χώρο πρασίνου, αλλά για τη θάλασσα. Το μεγαλύτερο μέρος, περίπου 4.500 στρέμματα, που είναι αντίστοιχο με το Central Park, θα γίνει πράσινο».

Περιλαμβάνει και τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις;

«Αυτό θα το δούμε. Οι εγκαταστάσεις σήμερα δεν είναι προσβάσιμες από τον κόσμο. Το πρώτο βήμα είναι να ανοίξουν. Είναι απόφαση της κυβέρνησης. Πρέπει να διαμορφωθούν κατάλληλα. Υπάρχουν χώροι τσιμέντου που χρησιμοποιούνται για πάρκινγκ. Είναι απαράδεκτη εικόνα που δεν συνάδει με το πάρκο. Για το Ελληνικό πιστεύω ότι πρέπει να πάμε σε μια λύση με καινοτομικό χαρακτήρα. Βλέπουμε χρήσεις που θα εξασφαλίζουν έσοδα για το πάρκο, αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνει χρήσεις πολιτισμού και αθλητισμού. Ισως ένα τεχνολογικό κέντρο...».

Δεν προβλέπονται κατοικίες;

«Προσωπικά διαφωνώ με την προηγούμενη πρόταση που προβλέπει περιοχές κατοικίας. Αυτό σημαίνει ότι "φυτεύεις" κατοικίες που απευθύνονται σε υψηλά εισοδήματα σε μια περιοχή πολύ σημαντική. Σας ρωτώ: Πώς την αποτιμάς για να την αποδώσεις σε κατοικία; Για μένα μόνον μια περίπτωση υπάρχει, που όμως δεν ξέρω αν πράγματι μπορεί να λειτουργήσει στην Ελλάδα. Να εφαρμόσουμε προτάσεις που έχουν ακουστεί κατά καιρούς και να πάμε να γκρεμίσουμε οικοδομικά τετράγωνα σε υποβαθμισμένες περιοχές και να φέρουμε τους κατοίκους με κίνητρα σε καλύτερες περιοχές. Αυτό θα ήταν μια πρόταση με περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Είναι μια άποψη που πρέπει να μελετηθεί, αλλά είναι δύσκολη στη σημερινή οικονομική συγκυρία. Εξετάζουμε προτάσεις, ιδέες, μελέτες. Τίποτα δεν είναι τελικό».

Πότε θα είστε έτοιμοι να ανακοινώσετε κάτι τελικό;

«Δεν μπορώ να δεσμευτώ χρονικά. Το Ελληνικό δεν είναι κάτι που μπορεί να περιμένει. Υπάρχει κοινωνική πίεση, αλλά πρέπει να προχωρήσουμε με προσεκτικά βήματα γιατί είναι ένα από τα λίγα δημόσια φιλέτα που διαθέτουμε στην Αττική».

Το νεοσύστατο υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής έχει παραλάβει πολλές περιβαλλοντικές «βόμβες». Προβλήματα που χρονίζουν, δημιουργούν εντάσεις και απαιτούν λύσεις. Η Τίνα Μπιρμπίλη επέλεξε να ξεκινήσει από τα καμένα της Ανατολικής Αττικής, αναλαμβάνοντας ένα φιλόδοξο εγχείρημα:

«Οι δασικοί χάρτες είναι ένα πολύ μεγάλο στοίχημα. Πιστεύω ότι αν καταφέρουμε να κυρώσουμε ένα δασικό χάρτη, θα σπάσει ένας μεγάλος φαύλος κύκλος παρανομίας, συναλλαγής και διευθέτησης. Οι πολίτες είναι όμηροι μιας πολιτικής, η πολιτεία δεν διαθέτει τα απαραίτητα εργαλεία και οι επενδυτές δεν μπορούν να προχωρήσουν. Είναι πολύ μεγάλο θέμα και σίγουρα θα προκαλέσει πολύ μεγάλες αντιπαραθέσεις. Το Κτηματολόγιο από τα τέλη Μαΐου παραλαμβάνει τις πρώτες μελέτες που ήταν δρομολογημένες από την προηγούμενη κυβέρνηση. Θα γίνει η επεξεργασία και θα ακολουθήσει η ανάρτηση των δασικών χαρτών, προσπαθώντας να διατηρήσουμε τις προθεσμίες που ορίζει ο νόμος για την κύρωσή τους. Μιλάω για προσπάθεια. Είναι δύσκολη υπόθεση. Βρίσκουμε δασικούς χάρτες στα συρτάρια που δεν είχαν επικυρωθεί. Βεβαίως έχουν αλλάξει δεδομένα, αλλά προχωράμε χωρίς να έχουμε τους ρυθμούς που θα θέλαμε, γιατί δεν έχουμε τη στελέχωση που χρειάζονται οι δασικές υπηρεσίες, οι οποίες υπενθυμίζω ότι δεν ανήκουν στο υπουργείο Περιβάλλοντος. Με μετακινήσεις προσωπικού θα καλύψουμε τα κενά στις υπηρεσίες της Ανατολικής Αττικής. Πιστεύω ότι θα μπορέσουμε να αντεπεξέλθουμε».

Προχωρά η συγκρότηση της υπηρεσίας κατεδαφίσεων αυθαιρέτων;

«Συγκροτήθηκε και θα αναλάβει δράση. Εχουμε προς το παρόν τους επιθεωρητές Περιβάλλοντος που παρακολουθούν την περιοχή και παρεμβαίνουν όταν εντοπίσουν αυθαιρεσία. Για να κατεδαφίσεις όμως ένα κτίσμα, πρέπει να έχει οριστικό πρωτόκολλο και αυτό μπορεί να πάρει πολύ χρόνο. Η εμπειρία μάς έδειξε ότι χρειάζεται απλοποίηση της διαδικασίας. Μπορούμε όμως να παρεμβαίνουμε αυτεπαγγέλτως σε περίπτωση που πιάσουμε επ' αυτοφώρω την αυθαιρεσία. Αυτό κάνει πιο αναγκαία τη δορυφορική επιτήρηση και εξετάζουμε το ενδεχόμενο να την επεκτείνουμε και σε άλλες περιοχές».

Πού βρίσκεται η υπόθεση του Ασωπού;

«Είναι θέμα χρόνου να υδρευτούν τα Οινόφυτα από νερό του Μόρνου. Υπάρχουν αιτήματα για χωριά της περιοχής, που τα εξετάζουμε με την ΕΥΔΑΠ, που ανήκει στο υπουργείο Υποδομών και έχουμε εξαιρετική συνεργασία, όπως και με τον αρμόδιο υπουργό. Απομένουν να γίνουν τοπικά δίκτυα. Γίνεται προσπάθεια να αντιμετωπιστεί και η άρδευση από νερά της Υλίκης. Μέσα στον μήνα θα έχουμε λύση».

Μιλήσατε για άριστη συνεργασία με το υπουργείο Υποδομών για τα Οινόφυτα. Υπάρχει συναρμοδιότητα και σε άλλα θέματα, όπως οι νέοι αυτοκινητόδρομοι της Αττικής και η διέλευση της εθνικής οδού από την προστατευόμενη περιοχή του Καϊάφα;

«Εχουμε συμφωνήσει κατ' αρχήν για τους αυτοκινητόδρομους Αττικής. Περιμένουμε το Ρυθμιστικό. Η άποψη της κυβέρνησης είναι ότι πρώτα σχεδιάζουμε τις πόλεις και μετά βάζουμε τις μεταφορές. Οι υποδομές υπηρετούν τον σχεδιασμό και όχι το αντίστροφο. Οι σχεδιασμοί θα περιλαμβάνουν τη δημόσια συγκοινωνία και κυρίως τα μέσα σταθερής τροχιάς.

Για τον Καϊάφα έχουμε συμφωνήσει ότι η "μηδενική λύση" δεν αποτελεί λύση. Δεν μπορεί να έχεις έναν αυτοκινητόδρομο που σταματά εκεί που ξεκινά ο οικότοπος. Τα αυτοκίνητα αναγκαστικά θα περάσουν μέσα από την προστατευόμενη περιοχή, θα δημιουργείται μεγάλη πίεση και θα φέρει ρύπανση. Καταλήξαμε ότι ο αυτοκινητόδρομος θα σταματά στον Πύργο και προστίθεται ένα κομμάτι ώς την Αρχαία Ολυμπία. Ο αυτοκινητόδρομος θα συνεχίζει από τα Καλά Νερά ώς την Κυπαρισσία για να συνδεθεί με τον άξονα Καλαμάτα-Τρίπολη. Στον οικότοπο δεν θα υπάρχει αυτοκινητόδρομος. Η Κομισιόν, που μας εγκαλεί για το θέμα, είναι κοινωνός της πρότασης και σύντομα θα έχουμε συμφωνία».

Περιβάλλον σημαίνει κυρίως αλλαγή τρόπου ζωής. Πώς σκοπεύετε να πείσετε τους πολίτες να αφήσουν το Ι.Χ., να συμμετέχουν στην ανακύκλωση, να αναθεωρήσουν τις καθημερινές τους συνήθειες;

«Είναι σωστή άποψη. Συνοψίζει το μήνυμα της Ημέρας Περιβάλλοντος που ήθελα να περάσω στους πολίτες. Δεν είναι ημέρα για να ανακοινώνουμε μέτρα. Δεν είναι ημέρα για την πολιτεία, αλλά για τους πολίτες. Νομίζω ότι όλοι πρέπει να σταθούμε προ των ευθυνών μας. Υπάρχει το λεγόμενο "20-20-20", που συνοψίζει τα όρια που πρέπει να πετύχουμε ώς το 2020. Υπάρχει όμως και το "10-10-10", που θέλουμε να περάσει και στη χώρα μας. Αφορά την εθελοντική προσφορά των πολιτών. Το υπουργείο Περιβάλλοντος, που ώς τώρα ήταν πολύ μακριά από την κοινωνία, όπως όλη η κεντρική διοίκηση, θέλει να συμβάλει με πολλές πρωτοβουλίες. Ο εθελοντισμός απαιτεί σωστή προετοιμασία. Φέτος κάναμε την αρχή και θα προχωρήσουμε πιο εντατικά».

Πριν από οκτώ μήνες ήσασταν το πιο πολυσυζητημένο πρόσωπο στη νέα κυβέρνηση. Εξωκοινοβουλευτική, για τον πολύ κόσμο ήρθατε από το «πουθενά», με μόνο εφόδιο τις πολύ καλές σπουδές σε θέματα περιβάλλοντος. Πιστεύετε ότι δικαιώσατε τη ρηξικέλευθη επιλογή του Γιώργου Παπανδρέου;

«Η απάντηση νομίζω ότι πρέπει να δοθεί από τον κόσμο που ξάφνιασα πριν από οκτώ μήνες. Αυτοί θα κρίνουν την επιλογή του πρωθυπουργού και τη δική μου προσπάθεια». 


Δεν υπάρχουν σχόλια: